ارزیابی اثرات تغییر اقلیم بر متغیر های بارش و دما با استفاده از سناریوهای انتشار (مطالعه موردی: منطقه اقلیمی کاشمر)

تغییر اقلیم بر وقایع حدی از جمله سیلاب و خشک سالی اثر می گذارد. این پژوهش در حوزه آبخیز شهرستان کاشمر در استان خراسان رضوی انجام شد و از خروجی مدل های گردش عمومی جو از سری مدل های CMIP۵ به منظور بررسی عملکرد و صحت سنجی این مدل ها در پیش بینی پارامتر های اقلیمی بارش، دمای متوسط، دمای بیشینه و دمای کمینه در بازه زمانی (۲۰۰۵-۱۹۸۹) استفاده شد. انتخاب مدل برتر با استفاده از شاخص های ارزیابی ضریب تبیین، مجذور میانگین مربعات خطا، میانگین مطلق خطا، ضریب همبستگی، میانگین مربعات خطا صورت گرفت. در نهایت روش ریزمقیاس نمایی BCSD برای سه دوره زمانی آینده نزدیک (۲۰۳۸-۲۰۲۰)، آینده میانی (۲۰۶۹-۲۰۳۹) و آینده دور (۲۱۰۰-۲۰۷۰) در مدل IPSL-CM۵A-MR و سناریو های انتشار آینده (RCP۲.۶، RCP۴.۵، RCP۶، RCP۸.۵) مورد بررسی قرار گرفت. به منظور بررسی روند تغییرات مولفه های بارندگی و دمای ماهانه، فصلی، سالانه و کل دوره، از آزمون آماره من-کندال استفاده شد. نتایج شاخص های ارزیابی مدل، برای چهار مدل اقلیمی حاکی از عملکرد مدل IPSL-CM۵A-MR در شبیه سازی بارش و دما با ضریب همبستگی بالا و کم بودن نسبی شاخص های خطا در مقایسه با سایر مدل هاست. نتایج بررسی روند بارندگی نشان داد که در آینده دور بارندگی کاملا کاهشی بوده و دارای بیش ترین کاهش در سناریوی RCP۸.۵ به مقدار ۱۲/۴۱- میلی متر است. میزان دمای متوسط نیز در تمام ماه ها افزایشی بوده و بیش ترین افزایش دمای متوسط در آینده دور و سناریوی RCP۸.۵ و برابر ۵۸/۷ درجه سانتی گراد در سپتامبر است. میزان دمای کمینه و دمای بیشینه در تمام ماه ها افزایش می یابد و بیش ترین افزایش دمای کمینه در آینده دور و سناریوی RCP۸.۵ به میزان ۳۵/۸ درجه سانتی گراد در سپتامبر و بیش ترین افزایش دمای بیشینه در آینده دور و سناریوی RCP۸.۵ به میزان ۰۹/۷ درجه سانتی گراد در مارس است.

کلیدواژه ها:

Climate variables ، Downscaling ، Drought ، General circulation models ، Kashmar ، Mann-Kendall test ، Simulation. ، آزمون من-کندال ، خشکسالی ، ریز مقیاس نمایی ، شبیه سازی ، کاشمر ، متغیرهای آب و هوایی ، مدل های گردش عمومی جو.