توقیف نفت کش های یونان و ایران از منظر حقوق بین الملل دریاها

توقیف کشتی­ ها در قلمروهای مختلف دریایی از چالش­ های اساسی حقوق بین­ الملل دریاها می­ باشد که منجربه بروز اختلافات حقوقی میان دول صاحب پرچم و ساحلی و گاها دولت ثالث می­ گردد. گارد ساحلی یونان نفتکش روسی پگاس/لانا را که حامل محموله نفتی ایران بود، در روز سه شنبه ۱۹ آوریل ۲۰۲۲ در آب های جزیره اویا یونان، به­ دلیل نقض تحریم های آمریکا و اتحادیه اروپا علیه روسیه در ارتباط با حمله به اوکراین را توقیف و محموله نفتی ایران را نیز، به درخواست مقام های قضایی آمریکا توقیف کرد. این اقدام با اعتراض مقامات جمهوری اسلامی ایران مواجه و علیرغم تلاش ­های دیپلماتیک برای حل­ و فصل مسالمت ­آمیز اختلافات، دو نفتکش یونانی توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با حکم قضایی و شکایت صاحب­ بار نفت­کش لانا، توقیف گردید. ازاین ­رو، هدف از این مختصر، بررسی این توقیف­ ها از منظر حقوق بین­ الملل دریاها و پاسخگویی به این سوال است، که آیا اقدامات یونان و ایران  از منظر حقوق بین­ الملل دریاها مشروعیت دارد یا ندارد؟ روش تحقیق نوشتار حاضر، توصیفی تحلیلی، و روش جمع ­آوری اطلاعات کتابخانه ­ای اسنادی می­ باشد. یافته­ های تحقیق حاکی از آن است، توقیف محموله­ نفتی ایران توسط یونان و آمریکا در تناقض با استفاده صلح ­آمیز از دریاها و آزادی کشتیرانی می باشد. درخصوص اقدام ایران نیز با توجه به اینکه براساس بیانیه­ های وزارت امور خارجه یونان محل توقیف این دو نفت­کش در منطقه نظارت و دریای سرزمینی ایران بوده است، جمهوری اسلامی ایران دارای صلاحیت قضایی و بنابه حکم صادره از مراجع قضایی به علت تتخلفات دریایی نسبت به توقیف نفت­کش ­های یونانی اقدام نموده است.

کلیدواژه ها:

توقیف ، نفت کش ، یونان ، ایران ، حقوق بین الملل دریاها