شاخص های موثر بر زنجیره تامین پایدار برای بخش مواد غذایی کشاورزی

در حال حاضر زنجیره تامین مواد غذایی کشاورزی با چالش های زیادی از جمله افزایش تنوع تقاضای مصرف کنندگان، کیفیت، ایمنی فراورده ها و رشد ناپایدار رو به رو است. همچنین، چالش های چندی از جمله نگرانی های زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی مطرح هستند. با وجود اهمیت آن، شوربختانه تاکنون پژوهش های منسجم و هماهنگ پیرامون  شناسایی و رفع چالش های موجود در این موضوع بسیار کم انجام شده­ است. از سوی دیگر، دامنه گسترده ای از شاخص ها برای نظارت و ارزیابی مسئله های پایداری در موضوع مواد غذایی کشاورزی به طور پراکنده وجوددارد، اما شمار کمی از آن ها به طور ویژه مربوط به این موضوع می باشند. بنابراین، هدف پژوهش حاضر، ارایه مدل و شاخص های موثر بر زنجیره تامین پایدار مواد غذایی کشاورزی با بهره گیری از نتایج پژوهش های انجام شده، با استفاده از رویکرد بررسی مرور نظامند است. به منظور شناسایی دقیق تر شاخص ها از راه جستجو در پایگاه داده ها، ۷۴ مقاله در زمینه زنجیره تامین پایدار مواد غذایی و کشاورزی به صورت جداگانه بررسی شد و در پایان ۴۰ مقاله تا نخستین روزهای سال ۲۰۲۳ گزینش و برای آشکار کردن چشم اندازها و شکاف های پژوهشی در این پژوهش واکاوی شد. بررسی های  پیشین به صورت انفرادی بر جنبه های قابلیت شناسایی، ایمنی و سلامت مواد غذایی و ارزیابی عملکرد متمرکز شده اند، اما بررسی همزمان موضوع زنجیره تامین پایداری مواد غذایی کشاورزی با سایر شاخص های درگیر در این موضوع به ندرت بررسی شده است. دسته اصلی از معیار و شاخص های کلیدی  عملکرد (یعنی کارایی، انعطاف پذیری، پاسخگویی و کیفیت محصول و قابلیت اطمینان) به عنوان  شاخص های موثر در این موضوع شناسایی شده است. پژوهش حاضر مفهوم جدیدی را برای ارزیابی و شناسایی شاخص ها، چالش های زنجیره های تامین غذایی- کشاورزی که دربرگیرنده  شاخص های پایداری و دیگر شاخص های درگیر همراه با شاخص های ویژه می باشد، ارائه می دهد. ا.

کلیدواژه ها:

مواد غذایی کشاورزی ، شاخص ها ، زنجیره تامین ، پایداری ، مدل نظام مند