بررسی میزان دسترس پذیری و زوال استنادهای وبی مقالات نمایه شده در موسسه ی اطلاعات علمی (ISI) در حوزه ی اطلاعات سلامت و کتابداری پزشکی

مقدمه: استنادهای وبی (URLs) به دلیل ماهیت متغیر، متزلزل و ناپایدار اینترنت در خطر زوال و نابودی قرار دارند و به راحتی می توانند محو شوند. به همین منظور، پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان دسترس پذیری و زوال استنادهای وبی مقالات منتشر شده در مجله ی انجمن کتابداری پزشکی (JMLA یا Journal of the Medical Library Association) انجام شد.روش بررسی: پژوهش حاضر کاربردی و توصیفی بود، به طوری که ۲۳۱ مقاله ی JMLA در یک دوره ی هفت ساله (۰۸-۲۰۰۲) از آرشیو مجله دانلود (فروگذاری) و ۱۷۵ مقاله ی دارای استناد وبی (URLs) مشخص شد. سپس تک تک URLها آزمایش شد تا زوال یا دسترس پذیری آن ها مشخص شود. هنگام بروز خطا در دستیابی مستقیم به URL ها، از مرورگر اینترنتی، آرشیو اینترنتی و موتورجستجوی Google برای دستیابی به URL های گم شده استفاده گردید. سپس نتایج جمع آوری و با استفاده از نرم افزار Excel تحلیل شد تا دلایل شکست URL ها و همچنین نیمه عمر استنادهای وبی مشخص شود.یافته ها: ۷۶ درصد مقالات دارای استناد وبی (URLs) بودند و میانگین استناد وبی برای هر مقاله، ۵URL  بود. از ۱۰۴۹ URL استناد شده، ۳۱ درصد غیر قابل دسترس بود که با جستجوی URL های گم شده، میزان زوال URLها از ۳۱ درصد به ۱۳ درصد کاهش یافت. اکثر خطاها مربوط به پیام خطای ۴۰۴ (یافت نشد) بود و میانگین نیمه عمر استنادهای وبی حدود ۷ سال بود.نتیجه گیری: زوال URLها مشکل بزرگی است که نمی توان آن را نادیده گرفت، زیرا URLها به طور فزاینده ای در مقالات علمی استفاده و سپس ناپدید می گردند، زوال URLها تا زمانی که سیاست های حفظ و نگهداری موثری مانند آرشیو اینترنتی اتخاذ نگردد، ادامه خواهد یافت.واژه های کلیدی: اینترنت؛ کتابداری و اطلاع رسانی؛ استناد؛ پایگاه های اطلاعاتی.