روش مطالعه ی موردی و کاربردهای آن در تحقیقات حوزه ی مدیریت و برنامه ریزی سلامت

امروزه مطالعات موردی در تحقیقات بالینی گسترش زیادی دارند، تا حدی که برخی کاربرد این مطالعات را تنها به گزارش های پزشکی محدود کرده اند. اما روش تحقیق موردی به عنوان یک الگوی تحقیق عمیق و جامع در حال کسب جایگاه ویژه ای در بررسی مسایل سیستم های بهداشتی- درمانی و نیز ارزیابی نظریه ها و نظریه پردازی در حوزه ی مدیریت و برنامه ریزی سلامت می باشد. پژوهشگر از راه مطالعه ی موردی به کشف، توصیف یا توضیح یک مورد (یک فرد، یک فرایند، یک برنامه و یا یک موسسه) به منظور به دست آوردن دیدی عمیق درباره ی آن می پردازد. هدف این مقاله بررسی روش مطالعه ی موردی به عنوان یک روش جامع برای نظریه پردازی در حوزه ی مدیریت بهداشت و درمان و ارزیابی کاربردهای آن می باشد. روش تحقیق در این مقاله، روش مروری است و با استفاده از آن ضمن توصیف روش مطالعه ی موردی به عنوان یک مطالعه ی جامع و در سطح کلان به عنوان یک راهبرد ترکیبی، به بررسی دقیق اهداف مطالعه ی موردی، تعریف مورد و انواع آن و چگونگی انتخاب مورد پرداخته می شود. همچنین انواع مطالعه ی موردی، چارچوب مفهومی مورد استفاده در آن و مراحل اجرایی مطالعه ی موردی به بحث گذاشته خواهد شد. در نهایت ابزارهای مورد استفاده در این قبیل پژوهش ها و چگونگی تعیین روایی و پایایی آن ها بیان می گردد. ضمن مرور و تحلیل متون منتشر شده در زمینه ی مطالعات موردی، نتیجه گرفته می شود روش مطالعه ی موردی در تحقیقات مدیریت بهداشت و درمان مورد غفلت قرار گرفته است. با عنایت به ویژگی های این روش مطالعه، بررسی های بیشتر در زمینه ی انواع و موارد کاربرد آن و نیز استفاده از آن در تحقیقات نظام سلامت و نقد و ارزیابی بیشتر آن پیشنهاد می شود.واژه های کلیدی: مطالعه ی موردی؛ روش های تحقیق؛ سازمان و مدیریت (بهداشت و درمان)؛ پژوهش.