اثر مدیریت های مختلف زراعی بر برخی شاخص های فیزیکی کیفیت خاک

خاک از جمله منابع طبیعی دیر تجدید شونده است که تخریب و یا حفاظت آن بستگی به نحوه استفاده و مدیریت اراضی دارد. مدیریت های زراعی مختلف تاثیرات متفاوتی بر شاخص­های کیفی خاک می گذارند. در این تحقیق اثر مدیریت های زراعی­های مختلف بر برخی از شاخص­های فیزیکی کیفیت خاک شامل مقدار مواد آلی، تخلخل، جرم مخصوص ظاهری، پایداری خاکدانه، ظرفیت آب قابل دسترس، مقاومت فروروی، هدایت هیدرولیکی اشباع و شیب منحنی رطوبتی در نقطه عطف) مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور سه مزرعه با مدیریت های زراعی مختلف شامل سیستم تک کشتی-حذف بقایای گیاهی، تناوب زراعی- حذف بقایای گیاهی و تک کشتی-حفظ بقایا گیاهی در سطح انتخاب شدند. آزمایشی در قالب طرح آماری بلوک های تصادفی با چهار تکرار صورت گرفت. نتایج تجزیه و تحلیل واریانس نشان داد که نوع مدیریت زراعی در سطح احتمال یک درصد بر همه پارامترهای فیزیکی مورد مطالعه اثر معنی دار داشت. نتایج مقایسه میانگین نشان داد که در روش مدیریت زراعی تک کشتی- حذف بقایای گیاهی، مقدار جرم مخصوص ظاهری (۳۱/۱ گرم بر سانتی متر مکعب) و مقاومت فروروی خاک (۴۰/۰ مگاپاسکال) بیشتر از تیمارهای دیگر بود، در حالی که بیشترین مقدار مواد آلی (۰۳۸/۱ %)، تخلخل (۷/۵۵ درصد)، میانگین وزنی قطر خاکدانه (۰۴/۱ میلی متر)، شاخص پایداری خاکدانه­ها (۲۸ درصد)، ظرفیت آب قابل دسترس (۱۵/۰ درصد)، هدایت هیدرولیکی اشباع (۱۷/۴۶ سانتی متر بر ساعت) و شیب منحنی رطوبتی در نقطه عطف (۰۵۳/۰) در تیمار سیستم تک کشتی-با حفظ بقایای گیاهی مشاهده شد. به طور کلی نتایج این پژوهش نتایج نشان داد که سیستم تک کشتی-با حفظ بقایا گیاهی در افزایش کیفیت فیزیکی خاک نقشی بسزایی دارد.

کلیدواژه ها:

شاخص های کیفی خاک ، مدیریت بقایا ، مدیریت تناوب زراعی ، ویژگی های فیزیکی