اثر مقادیر مختلف آب آبیاری بر عملکرد و بهره وری آب ارقام مختلف گندم در منطقه گرگان

افزایش بهره وری آب، عامل کلیدی برای رفع بزرگ ترین چالش کنونی بخش کشاورزی در مناطق کم آب یعنی تولید بیشتر با آب کمتر است. این پژوهش به بررسی واکنش ارقام مختلف گندم نسبت به آب، کارآیی مصرف آب با استفاده از روش آبیاری بارانی تک شاخه ایپرداخته است. چهار مقدار آب (۱W، ۲W، ۳W و ۴W) براساس فاصله از خط لوله فرعی آبیاری بارانی به عنوان عامل اصلی ثابت و شش رقم گندم (۱C تا ۶C) که به صورت تصادفی در داخل هر تیمار آبیاری توزیع شده بودند، تحت یک آزمایش کرت های خرد شده با چهار تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج بررسی نشان داد که عملکرد گندم تحت تاثیر تیمارهای آبیاری و ارقام می باشد. وجود باران مناسب در طی فصل رشد گندم عامل تخلیه بیشتر رطوبت از نیم رخ خاک در تیمارهای کم آبیاری نسبت به تیمارهای آبیاری کامل بوده و بیشترین تغییرات در لایه سطحی خاک اتفاق افتاد. به طورکلی با کاهش مقدار آب آبیاری در آبیاری تکمیلی مقدار کارآیی مصرف آب افزایش یافت. مقادیر بهینه آب آبیاری برای حصول به حداکثر عملکرد در ارقام فوق در دامنه ۲۹۰ تا ۳۲۰ میلی متر در نوسان بود. بیشترین و کمترین کارآیی مصرف آب به ترتیب برای ارقام ۵C (۴۸/۱ کیلوگرم بر مترمکعب) و ۱C (۳/۱ کیلوگرم بر مترمکعب) به دست آمد. بهترین عملکرد دانه گندم برای حصول به حداکثر بهره وری آب از ۴۱۰۰ کیلوگرم بر هکتار در رقم ۱C تا ۴۹۰۰ کیلوگرم بر هکتار در رقم ۳C در نوسان بود.

کلیدواژه ها:

آبیاری بارانی ، کارآیی مصرف آب ، گندم ، گرگان