اثر دو گونه قارچ میکوریزآربسکولار بر رشد رویشی و جذب فسفر پایه مکزیکن لایم (Citrus aurantifolia) تحت شرایط تنش خشکی

قارچ های میکوریزی با برقراری رابطه همزیستی با گیاه میزبان قادرند گیاه را در مواجهه با تنش های محیطی نظیر خشکی کمک نمایند. بدین منظور یک آزمایش گلخانه ای بصورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی در چهار تکرار در سال ۸۹-۱۳۸۸ در ایستگاه تحقیقاتی بختاجرود داراب اجراء شد. در این آزمایش اثر دو گونه قارچ میکوریز آربسکولار و سه سطح رطوبتی (بدون تنش، تنش ملایم و تنش شدید) بر میزان کلنیزاسیون ریشه، ویژگی های رشد (وزن خشک برگ، اندام هوایی و ریشه، ارتفاع گیاه، قطر طوقه، تعداد برگ)، وابستگی میکوریزایی، میزان نسبی کلروفیل و غلظت فسفر برگ روی پایه مکزیکن لایم بود. نتایج نشان داد که تمام خصوصیات اندازه گیری شده تحت تاثیر سوء تنش خشکی قرار گرفتند. اثر منفی تنش خشکی بر ریشه گیاه بیش از اندام های هوایی گیاه بود. به هر حال، وزن خشک اندام هوایی و ریشه گیاهان تلقیح شده بوسیله هر دو گونه قارچ در مقایسه با گیاهان تلقیح نشده در تمام سطوح رطوبتی بطور معنی داری بالاتر بود. روند مشابهی با وزن خشک برای دیگر خصوصیات رشد، تحت شرایط خشکی ملاحظه گردید. هر دو گونه قارچ تحت تنش خشکی تغذیه فسفر گیاه میزبان را اصلاح کردند. کاهش مشاهده شده در اثرات مفید کلنی سازی میکوریزایی با افزایش تنش خشکی، به کاهش معنی دار کلنی سازی ریشه نسبت داده شد. نتایج مطالعه حاضر بیانگر آن است که کلنی سازی میکوریزایی بویژه توسط گونه گلوموس موسه (Glomus mosseae) سبب بهبود مقاومت به خشکی و جبران بخشی از آثار سوء آن بر پایه مکزیکن لایم شد.

کلیدواژه ها:

همزیستی میکوریزی ، پایه مرکبات ، تنش خشکی ، فسفر و رشد رویشی