اثرات تکانه های مخارج دولت بر بهره وری نهاده ها، و ترجیحات مصرف کنندگان در ایران
محل انتشار: فصلنامه اقتصاد مقداری، دوره: 17، شماره: 3
سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 43
فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JQE-17-3_001
تاریخ نمایه سازی: 27 آبان 1402
چکیده مقاله:
نقش تکانههای مخارج بخش عمومی در اقتصاد همواره مورد توجه سیاست گذاران و اقتصاددانان بوده است. مخارج دولت شامل مصرف و سرمایهگذاری دولت است. این پژوهش به بررسی اثرات انواع تکانههای مخارج دولتبر متغیرهای کلان اقتصادی برای دادههای سالیانه ۱۳۹۵-۱۳۵۷ در ایران میپردازد. به طور خاص اثرات تکانههای مخارج دولت بر متغیرهای محصول، مصرف بخش خصوصی، سرمایهگذاری بخش خصوصی، دستمزد واقعی و اشتغال بررسی می شود. به علاوه در این پژوهش تاثیر مخارج دولت بر رفتار خانوار و بنگاه بررسی شده است. بنابراین، نقش سرمایهگذاری دولت از طریق تابع تولید و نقش مصرف دولت از کانال تابع مطلوبیت وارد الگو شده است. الگو متناسب با اقتصاد ایران بهگونهای طراحی شده که قاعده پولی بانک مرکزی ایران بر اساس حجم پول و همچنین بودجه دولت بر اساس درآمدهای نفتی، مالیاتی، اوراق مشارکت و قرض از بانک مرکزی باشد. در نهایت الگو برای اقتصاد ایران برآورد شده است. مزیت این الگو نسبت به سایر پژوهشها در ایران، مطالعه همزمان تاثیر انواع مخارج دولت بر بهرهوری نهادههای تولید و ترجیحات مصرفکنندگان است. به عبارت دیگر، الگو در برگیرنده تاثیر سرمایه بخش عمومی در تقویت بهرهوری بنگاهها و وابستگی ترجیحات مصرفکنندگان به مصرف دولت است. الگوی بکار رفته در این تحقیق دارای ویژگیهایی از قبیل داشتن پایههای اقتصاد خرد، چسبندگی اسمی، بازار رقابت ناقص و تعادل عمومی است. بخشهای موجود در الگو شامل خانوارها، بنگاهها، دولت و بانک مرکزی است. با توجه به تصادفی بودن الگو، امکان بررسی اثرات تکانههای اسمی و واقعی بر متغیرهای کلیدی اقتصاد فراهم می شود. به عبارت دیگر، برای حل و برآورد الگو از چهارچوب تعادل عمومی پویای تصادفی ((DSGE کینزی های جدید استفاده شده است. پس از حل الگو، سیستم معادلات خطی با روش بیزی برای اقتصاد ایران برآورد شده است. نتایج برآورد بیزی نشان می دهد که سرمایه بخش عمومی بر تابع تولید و همچنین مصرف دولت بر تابع مطلوبیت تاثیر مستقیم دارد. از آزمونهای تشخیص همگرایی تک متغیره و چند متغیره مارکوف- چان- مونت- کارلو (MCMC)، مطابقت توزیعهای پیشین و پسین و همچنین مقدار نهایی درستنمایی برای ارزیابی الگو استفاده شده است. همچنین از طریق مطابقت نمودارهای شبیهسازی متغیرها و تکانهها، الگو ارزیابی شده است. با توجه به نتایج بدست آمده از برازش الگو، این الگو برای اقتصاد ایران مناسب به نظر میرسد. واکنشهای آنی تکانههای مصرف دولت و سرمایهگذاری دولت بر روی متغیرهای محصول، مصرف بخش خصوصی، سرمایهگذاری بخش خصوصی، دستمزد واقعی و اشتغال بررسی شده است. همچنین اثرات تکانههای مصرف و سرمایهگذاری دولت مقایسه شده اند. نتایج نشان میدهد که در ایران، انباشت سرمایه عمومی باعث تقویت بهرهوری بنگاهها میشود. همچنین، ترجیحات مصرفکنندگان تحت تاثیر مصرف دولت است. ملاحظه میشود که بین مصارف عمومی و خصوصی رابطه جانشینی وجود دارد. به علاوه، تکانه مصرف دولت باعث افزایش سرمایهگذاری بخش خصوصی، محصول، اشتغال و دستمزد واقعی میشود. تکانهی مثبت سرمایهگذاری دولت نیز موجب افزایش محصول، اشتغال، دستمزد واقعی و کاهش مصرف خصوصی میشود. همچنین یک رابطهی مکملی بین سرمایهگذاریهای عمومی و خصوصی وجود دارد. به نظر می رسد که سرمایهگذاری دولت، می تواند از طریق ایجاد و گسترش زیرساختها باعث افزایش سرمایهگذاری بخش خصوصی شود. نتایج بدست آمده، تاکید بر نقش تکانه مثبت سرمایهگذاری دولت در بهبود شرایط اقتصادی تاکید دارد. بر اساس یافتهها، توجه به نقش سیاستهای مخارج دولت برای مقابله با رکود با اهمیت به نظر میرسد.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
کریم اسلاملوئیان
استاد اقتصاد، دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اجتماعی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.
حسن توکلی
دانشجوی دکتری اقتصاد، دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اجتماعی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :