بررسی تابع تولید و تعیین کارآیی فنی شالیکاران در استان کهگیلویه و بویراحمد

تجزیه و تحلیل کمی تولید از طریق بررسی مقدار بهینه عوامل تولید در کشاورزی، در واقع از لوازم اصلی سیاست­ های کشاورزی است که افزایش تولید را از طریق استفاده­ ی بهینه از منابع جستجو می­ کند. این مقاله در پی تخمین و تحلیل تابع تولید برنج چمپا در استان کهگیلویه و بویراحمد است. آمار و اطلاعات مورد نیاز به صورت داده ­های مقطعی در سال ۱۳۸۶ توسط پرسشنامه­ ی مصاحبه با شالیکاران استان جمع آوری گردیده است. با برآورد و تجزیه و تحلیل توابع مختلف تولید و آزمون آنها، تابع کاب- داگلاس به ­عنوان مدل مناسب انتخاب گردید. سپس با استفاده از آن، بهره وری های متوسط و نهایی نهاده­ ها مورد بررسی  قرار گرفت و نسبت ارزش تولید نهایی نهاده به قیمت آن برای بررسی وضعیت به کارگیری و تخصیص بهینه ­ی عوامل تولید محاسبه گردید. در پایان نیز تاثیر عوامل اقتصادی و اجتماعی بر عدم کارآیی شالیکاران مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که کشش تولید نهاده­ های سرمایه، بذر مصرفی، ماشین آلات، نیروی انسانی، سطح زیرکشت و میزان آب مصرفی به ترتیب ۱۰۲/۰، ۱۴۷/۰، ۰۳۹/۰، ۱۸۱/۰، ۵۵۲/۰ و ۱۸۳/۰ است. بازده نسبت به مقیاس در مزارع شالی در استان کهگیلویه و بویراحمد از نوع صعودی و مقدار آن ۲/۱ است؛ یعنی اگر کلیه­ ی نهاده­ ها و عوامل تولید (سرمایه، بذر مصرفی، ماشین آلات، نیروی انسانی، سطح زیرکشت و آب مصرفی) به مقیاس  افزایش یابد، میزان تولید به میزان ۲/۱  افزایش پیدا می­ کند. میانگین کارآیی فنی شالیکاران استان ۰۱/۶۷ درصد است که از حداقل ۳/۳۳ تا حداکثر ۱۰۰ درصد نوسان داشته است.  از این رو، ظرفیت افزایش تولید برنج چمپا در استان حدود ۷/۶۶ درصد است. بنابراین، می ­توان از طریق بهبود کارآیی فنی شالیکاران، این شکاف عمیق بین بهترین مزرعه ­ی شالیکاری و سایر مزارع استان را کاهش داد. طبقه­ بندی JEL : Q۱۳

کلیدواژه ها:

تابع تولید ، شالیکاران ، کارآیی فنی ، کهگیلویه و بویراحمد