مطالعه مقایسه ای تغییرات ژئومتری و آسیب شناسی بافتی در التیام زخم پوست موش صحرایی تحت تاثیر فراکسیون های قطبی، نیمه قطبی و غیرقطبی عصاره گیاه افسنطین

بهبود زخم در برخی از بیماری ها و اختلالات مزمن یک چالش درمانی محسوب می شود. به همین دلیل ترکیبات جدیدی که به منظور تسریع التیام زخم تهیه می گردند مورد استقبال واقع می شوند. انتظار می رود گیاه دارویی افسنطین با دارابودن اثرات ضد التهابی، فعال سازی سلول های فیبروبلاستی و همینطور اثرات آنتی هیالورونیدازی موجب تسریع فرایند التیام زخم می گردد. در این تحقیق خواص التیام بخشی عصاره قطبی، نیمه قطبی، غیرقطبی گیاه افسنطین بر روی زخم های باز در موش صحرایی به صورت التیام ثانویه برررسی شد. پس از القای بیهوشی در ۷۰ موش صحرایی ماده، با استفاده از پانچ بیوپسی زخم دایره ای شکل تمام ضخامت در پشت هر کدام از آنها ایجاد شد و روند التیامی در ۵ گروه مورد مطالعه قرار گرفت. تجویز داروها و اندازه گیری زخم ها با آنالیز تصاویر دیجیتالی، روزی یک بار به مدت ۲۱ روز صورت پذیرفت. جهت مطالعات میکروسکوپی از بافت مورد نظر در هر یک از روزهای ۰، ۳، ۷، ۱۴و۲۱ از محل ترمیم نمونه برداری شد و نماهای ریزبینی با توجه به فاکتورهای ادم و واکنش آماسی، پرخونی و خونریزی، فیبروپلازی، بازسازی بافت پوششی، انقباض زخم، کلاژنیزاسیون و بلوغ نسج گرانوله رتبه بندی شدند. بعد از مطالعه آسیب شناسی بافتی و محاسبه برآیند کلی التیام زخم برای هر دارو، نتایج بدست آمده با نرم افزار SPSS ورژن ۱۷ تجزیه و تحلیل شد. با تکیه بر یافته های ژئومتریک دوره تیمار، در گروه درمان عصاره  نیمه قطبی افسنطین بیشترین و در گروه شاهد کمترین میزان جمع شدگی زخم مشاهده شد. همچنین بر اساس نتایج بافتی، برآیند کلی التیام این گروه در هفته دوم و سوم بهتر از سایر گروه ها بوده و نسج ترمیمی سازمان یافتگی بهتری نسبت به گروه های دیگر داشت. با توجه به اثرات ضد التهابی و ترمیمی، عصاره نیمه قطبی افسنطین نسبت به سایر گروه ها عامل موثرتری در التیام زخم های جلدی تمام ضخامت می باشد.

کلیدواژه ها:

افسنطین ، قطبی ، نیمه قطبی ، غیر قطبی ، التیام زخم ، موش صحرایی