شناسایی ژنوتیپ های برتر جو (.Hordeum vulgare L) براساس پایداری عملکرد و صفات مطلوب زراعی در استان خراسان رضوی
سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 293
فایل این مقاله در 12 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JCB-15-47_017
تاریخ نمایه سازی: 9 آذر 1402
چکیده مقاله:
چکیده مبسوط
مقدمه و هدف: جو (Hordeum vulgare L.) بعد از گندم از لحاظ سطح زیر کشت در ایران مقام دوم را دارد و طبق آخرین آمار وزارت جهاد کشاورزی (۱۳۹۹) سطح زیر کشت آن در کشور ۱/۵۴۷ میلیون هکتار گزارش شده است که از این سطح مقدار تولید دانه ۳/۵۱۴ میلیون تن بوده است. هدف از این پژوهش گزینش بهترین ژنوتیپ های جوی مورد بررسی براساس عملکرد دانه و پایداری آن و همچنین اجزای عملکرد و صفات مهم زراعی مرتبط با عملکرد در مناطق معتدل استان خراسان رضوی بود.
مواد و روش ها: به منظور شناسایی ژنوتیپ های مطلوب جو، سه لاین امیدبخش به همراه ارقام نصرت، یوسف، گوهران و ریحان در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در پنج تکرار در سه شهرستان فیروزه، بردسکن (بخش انابد) و خلیل آباد (بخش کندر) طی سال زراعی ۹۹-۱۳۹۸ کشت و مورد مطالعه قرار گرفتند. صفات تعداد سنبله در واحد سطح، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، ارتفاع بوته، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت اندازه گیری شدند. از تجزیه GGE (ژنوتیپ و ژنوتیپ×محیط) بای پلات، تجزیه بای پلات ژنوتیپ×عملکرد×صفت جهت بررسی اهداف این پژوهش استفاده شد.
یافته ها: بر اساس نتایج حاصل از تجزیه پایداری، لاین امیدبخش MB۹۵-۴ به عنوان ژنوتیپ مطلوب بوده و نزدیک ترین ژنوتیپ به آن ، لاین امیدبخش MB۹۵-۱۱ بود. در این پژوهش از GYT (ژنوتیپ×عملکرد×صفت) بای پلات جهت شناسایی ژنوتیپ های مطلوب براساس چندین صفت به طور همزمان استفاده شد. براساس نتایج به دست آمده در این پژوهش لاین های امیدبخش MB۹۵-۴ و MB۹۵-۱۱ به ترتیب در ترکیب عملکرد دانه با صفات مورد ارزیابی بهترین بودند. براساس شاخص GYT (ژنوتیپ×عملکرد×صفت)، لاین های امیدبخش MB۹۵-۴ و MB۹۵-۱۱ به ترتیب بالاترین مقادیر را به خود اختصاص دادند. از طرفی این دو لاین فاقد مقادیر منفی برای ترکیب عملکرد با صفات مختلف بودند. این امر بیانگر برتری نسبی این ارقام در ترکیب عملکرد دانه با صفات مورد ارزیابی بود. مقدار شاخص GYT برای رقم گوهران نزدیک به صفر (۰/۰۱) بود و بدین مفهوم است که این رقم دارای مقادیر متوسط صفات مورد ارزیابی در این پژوهش بوده است.
نتیجه گیری: در مجموع براساس نتایج این پژوهش بهترین ژنوتیپ ها در مناطق معتدل استان خراسان رضوی براساس عملکرد دانه و پایداری آن و نیز اجزای عملکرد و صفات مهم زراعی لاین های امیدبخش MB۹۵-۱۱ و MB۹۵-۴ بودند.
کلیدواژه ها:
Effective trait ، Genotype×environment interaction ، GYT biplot (Genotype ، yield ، trait) Ideal genotype ، اثر متقابل ژنوتیپ×محیط ، ژنوتیپ مطلوب ، صفت تاثیرگذار ، GYT (ژنوتیپ×عملکرد×صفت) بای پلات
نویسندگان
مجید طاهریان
Horticulture Crop Research Department, Khorasan Razavi Agricultural and Natural Resources Resaerch and Education Center, AREEO, Mashhad, Iran
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :