شناسایی و تبیین مولفه های رفتار اخلاقی معلمان در فرایند آموزش با تاکید بر ابعاد دانش معلمی

هدف از مطالعه حاضر شناسایی شاخصه های رفتار اخلاقی معلمان و تبیین آن مطابق با ابعاد چندگانه دانش معلمی در فرایند آموزش دانش آموزان بود. رویکرد تحقیق کیفی از نوع  روش تحلیل محتوای متعارف با ماهیت خود مفهومی بود. مشارکت کنندگان پژوهش معلمان شهرستان های خوی و چایپاره در سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ بود که ۲۳ نفر از آنان از طریق نمونه گیری هدف مند از نوع شاخص انتخاب شدند. در این راستا مصاحبه های نیمه ساختار یافته ای از آنها صورت گرفت و فرایند نمونه گیری تا اشباع کامل داده ها ادامه یافت. برای روایی یافته ها از روش خود بازبینی محقق و مرور مشارکت کنندگان و برای تعیین پایایی داده ها از بررسی موازی کدگذاران استفاده شد. یافته ها نشان داد که ۷ مضمون اصلی رفتار اخلاقی معلمان در فرایند آموزش شامل خود هویت شناسی، هدف مندی آموزشی، همزیست پذیری نوعی، واقع گرایی اخلاقی، تعلق پذیری شناختی، کنشگری اقتضایی و بهزیستی آموزشی است که با ۲۴ مضمون فرعی و ۱۷۱ کد اولیه، در راستای پیاده سازی انواع دانش معلمی در کلاس درس هستند. نتایج نشان داد که مولفه های هفت گانه، به عنوان جنبه هایی از دانش معلمان در فرایند آموزش و تدریس، منعکس کننده ی ماهیت اخلاق مدارانه رفتار آنها در موقعیت های آموزشی هستند که می توانند انتظارات جامعه ذینفعان را در رابطه با ویژگی های یک معلم اثربخش محقق کرده و در عمل به کار گرفته شوند.

کلیدواژه ها:

رفتار اخلاقی ، فرآیند آموزش ، دانش معلمی