بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس هیجان پذیری در تدریس: رواسازی، اعتبار یابی و تحلیل عاملی

با توجه به نقش هیجانات معلم در محیط آموزشی و اهمیت ابزار اندازه گیری در این زمینه، مطالعه حاضر با هدف بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس هیجان پذیری در تدریس صورت پذیرفت. مطالعه حاضر از حیث هدف، کاربردی و از نظر روش، غیر آزمایشی و توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری شامل همه دبیران دوره دوم متوسطه دبیرستان های دولتی و غیر دولتی شهر زابل در سال تحصیلی ۹۹-۱۳۹۸بود (۴۳۵ نفر). نمونه ای در دسترس و به حجم ۳۰۰ نفر انتخاب شد. جهت اجرای پژوهش، مقیاس های هیجان پذیری در تدریس (ETS) ویلاویسنسو (۲۰۱۰) و عاطفه مثبت و منفی واتسن (۱۹۸۸) به صورت برخط طراحی و لینک مربوط در اختیار گروه تلگرامی جامعه آماری مذکور قرار گرفت. پس از جمع آوری داده ها به تعداد مورد نظر، تحلیل های آماری با استفاده از نرم افزارهای spss.۲۱ و Lisrel ۸.۵ انجام گردید. برای احراز روایی از روایی محتوایی، روایی سازه، روایی همگرا و تحلیل عاملی تاییدی و جهت تعیین پایایی از روش همسانی درونی بهره گرفته شد. بررسی نظر متخصصان، روایی محتوایی را تایید و الگوی همبستگی بین خرده مقیاس ها روایی سازه مناسب این مقیاس را نشان داد. همچنین، نتایج حاصله از ضرایب همبستگی بین زیرمقیاس ها با عاطفه مثبت و منفی حاکی از روایی همگرا بود. تحلیل عاملی تاییدی نیز از برازش قابل قبولی برخوردار و نشان داده شد که توزیع ماده ها در هر پنج زیر مقیاس خشم، غرور، لذت، احساس گناه، ملالت و آزردگی با آزمون اصلی مطابقت دارد. ضریب آلفای کرونباخ برای خرده مقیاس های خشم، غرور، لذت، احساس گناه، ملالت و آزردگی در دامنه ۰.۷۹ تا ۰.۹۰ به دست آمد. با عنایت به نتایج حاصل، نسخه  فارسی مقیاس هیجان پذیری در تدریس ویلاویسنسو (۲۰۱۰) برای جامعه ایرانی از اعتبار و روایی کافی برخوردار است و جهت ارزیابی هیجانات تدریس دبیران دوره دوم متوسطه می توان از آن بهره گرفت.

کلیدواژه ها:

هیجان ، تدریس ، هیجان پذیری در تدریس ، روایی ، اعتبار