مولفه های اثربخشی رهبری آموزش و یادگیری کلاس درس در مدارس متوسطه

پژوهش حاضر با هدف شناسایی مولفههای اثربخشی رهبری آموزش و یادگیری در کلاس های درس مدارس متوسطه صورت گرفت. در انجام پژوهش رویکرد کیفی از نوع پدیدارشناسی استفاده شده که از نظر هدف، کاربردی است. در گردآوری دادهها از مصاحبه نیمه ساختاریافته چندگانه (۱۶ مدیر، ۱۵ معلم، ۸ استاد، ۷ گروه دانش آموزی و مشاهده ۸ تدریس منتخب) استفاده شد. مصاحبهها با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت. برای تحلیل این اطلاعات، از روش تحلیل محتوای استقرایی با کدگذاری در سه سطح باز، محوری و گزینشی و با استفاده از نرمافزار مکسکیو دیآ استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل مصاحبهها نشان دهنده ۹ مقوله (بعد) کلی برای اثربخشی رهبری آموزش و یادگیری بود. بعد ارائه آموزش شامل ۲۲ مولفه، مدیریت کلاس درس ۸، برنامه ریزی و آمادگی ۷، جو کلاس درس ۹، نظارت، ارزیابی و پیگیری ۸، همکاری، ارتباطات و پیشرفت حرفه ای ۶، ویژگیهای فردی معلم ۱۳، مشارکت و تعامل دانش آموزان ۱۳ و تفاوتهای فردی ۵ مولفه بود. نتایج این پژوهش معیارهایی برای اثربخشی معلم در کلاس درس به عنوان رهبر آموزش و یادگیری مشخص کرد که معلمان با تمرکز بر این ابعاد و مولفههای آن میتوانند به طور مداوم به سنجش و توسعه دانشها و مهارتهای خود بپردازند؛ همچنین این ابعاد بایستی مورد توجه مدیران، ناظران و راهنمایان آموزشی و مسئولان و برنامه ریزان قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

آموزش و یادگیری ، اثربخشی رهبری ، تحلیل کیفی