بررسی مدلهای کاربردی پیرامون رابطه میان رشد اقتصادی و آزادسازی تجاری

در سالهای اخیر ارتباط میان آزاد سازی تجاری و رشد اقتصادی هسته مرکزی مباحث اقتصاددانان را تشکیل داده است. از اینرو بررسی این امر که آیا آزاد سازی باعث افزایش رشد اقتصادی کشورهاست یا خیر؟ و اگر پاسخ مثبت است دلیل آن چیست، از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد. هدف این مقاله بررسی عوامل تعیین کننده رشد اقتصادی و تبیین رابطه آن با درجه بازبودن تجاری در دو حوزه صادرات و واردات است. دراین راستا، مشاهدات نظری و کاربردی نشان میدهند که در کشورهایی، تجارت بینالملل عامل رشد محسوب میگردد که کالاهای مبادلاتی آنها با جذب تکنولوژی برتر، قابلیت ارتقاء ظرفیت تولید را داشته باشند؛ در غیر این صورت هرگونه ارتباط با دنیای خارج عامل کاهنده رشد اقتصادی خواهد بود. کاربرد سیاستی نتایج "داتا"، ضرورت اجرای سیاستهای فراگیر تجاری را به منظور شتاب بخشیدن به رشد اقتصادی کشورهای در حال توسعه، مورد تاکید قرار میدهد. در مدلهای درونزای رشد، کاهش موانع تجاری یکی از عوامل عمده ارتقاء رشد محسوب میشود. میزان تاثیرپذیری رشد از تجارت، به میزان سرمایهگذاری، نرخ دستیابی به تکنولوژی، آموزشی عملی نیروی کار و… وابسته است. با وجود این در برخی از مطالعات کاربردی، کاهش در موانع تجاری عامل کاهنده رشد تلقی میگردد. در مجموع مطالعات کاربردی و نتایج این تحقیق در حالت کلی از این که نرخ رشد تولید ناخالص داخلی رابطه مثبت با نرخ رشد درجه باز بودن تجاری و سرمایه گذاری داخلی دارد، حمایت میکنند اما ارتباط میان نرخ رشد تولید ناخالص داخلی و رشد جمعیت کاملا واضح نیست. مشاهدات نشان میدهند که نرخ رشد سرمایهگذاری و درجه باز بودن تجاری، میان کشورهایی که دارای فشارهایی در سیاستهای داخلی یا سیاستهای کاهنده سرمایه گذاری داخلی از طریق قواعد محدود کننده میباشد، غیر مهم است.