شناسایی عینی بازده به مقیاس تکنولوژی برای مدل های DEA

یکی از مسائل مهم و چالش برانگیز در به کارگیری یک مدل تحلیل پوششی داده ها (DEA)، تعیین درست بازده به مقیاس (RTS) برای مجموعه داده ها است که ما آن را بازده به مقیاس تکنولوژی (TRTS) می نامیم تا تفکیک صحیحی میان بازده به مقیاس تکنولوژی و بازده به مقیاس واحدهای تصمیم گیرنده داشته باشیم. در حال حاضر تنها روش های عینی۱ موجود برای شناسایی بازده به مقیاس تکنولوژی، روش های آماری می باشند که با وجود تئوری قوی، در کاربرد با دشواری هایی همراه هستند. در این مقاله ساختاری عینی، نوین و غیرآماری برای شناسایی بازده به مقیاس تکنولوژی به طور صرف براساس داده ها ارئه نموده و آن را روش زاویه ها می نامیم. دلیل این نامگذاری آن است که در این روش، شکاف میان فرض بازده به مقیاس تکنولوژی ثابت و متغیر با استفاده از زاویه میان ابرصفحات محاسبه می شود. شکاف در دو بخش افزایشی و کاهشی مرز محاسبه می گردد. هرچه شکاف در بخش افزایشی (کاهشی) بزرگ تر باشد، بازده به مقیاس تکنولوژی به فرض افزایشی (کاهشی) نزدیک تر است. نوآوری روش پیشنهادی در این است که بازده به مقیاس تکنولوژی را صرفا با استفاده از داده ها و بدون هیچ گونه فرض آماری شناسایی می کند. افزون بر این، برخلاف آزمون های آماری که صرفا به رد یا قبول فرضیه ای می پردازند، شکاف ارائه شده در این مقاله میزان افزایشی یا کاهشی بودن بازده به مقیاس تکنولوژی را نیز نشان می دهد. درستی روش پیشنهادی با استفاده از ۶ نمونه یک ورودی - یک خروجی با بازده به مقیاس تکنولوژی متفاوت و قابل مشاهده و نیز یک نمونه دو ورودی - یک خروجی نشان داده شده است. افزون بر این، روش زاویه ها برای شناسایی بازده به مقیاس تکنولوژی مجموعه داده شرکت های گاز استانی مورد استفاده قرار گرفته است.

کلیدواژه ها:

تحلیل پوششی داده ها (DEA) ، بازده به مقیاس (RTS) ، تکنولوژی