تاثیر کاربرد کود فسفر، باکتری سودوموناس پوتیدا و قارچ گلوموس موسه آ و اثرات تلفیقی آن ها بر فعالیت برخی از آنزیم های آنتی اکسیدان، خصوصیات فیزیولوژیکی و عملکرد دانه گندم در شرایط دیم

به منظور بررسی اثر باکتری سودوموناس و قارچ میکوریزا بر فعالیت برخی آنزیم­های آنتی­اکسیدان و خصوصیات فیزیولوژیکی گندم در شرایط دیم، آزمایشی مزرعه­ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک­­های کامل تصادفی با سه تکرار در دو مکان در مزرعه دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام و ایستگاه مرکز تحقیقات کشاورزی سرابله در سال زراعی ۹۳-۱۳۹۲ اجرا شد. تیمار­های آزمایشی شامل عامل رقم گندم  در دو سطح (کراس­سبلان و ساجی) و تیمار منابع کودی در هشت سطح شامل: ۱- عدم مصرف کود شیمیایی فسفر، ۲- ۵۰ کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی فسفر، ۳- باکتری سودوموناس پوتیدا (Pseudomonas putida (PSB))، ۴- قارچ گلوموس موسه(Glomus mosseae (GM))، ۵- PSB+GM ، ۶- PSB+GM + ۲۵ کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی فسفر، ۷- PSB +۲۵ کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی فسفر و ۸-GM+ ۲۵ کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی فسفر بودند. نتایج حاصل از این پژوهش  نشان داد که اثر برهمکنش رقم×منابع کودی بر فعالیت برخی آنزیم­های آنتی اکسیدان و خصوصیات فیزیولوژیکی تاثیر معنی دار در سطح احتمال یک درصد داشت.  به طوری که رقم ساجی در تیمار  GM+ ۲۵ کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی فسفر موجب افزایش فعالیت­های آسکوربات پراکسیداز (۱۴/۶ واحد آنزیمی بر میلی­گرم پروتئین در دقیقه)، پراکسیداز (۱۵/۴ واحد آنزیمی بر میلی­گرم پروتئین)، سوپر اکسید دسموتاز (۲۳/۶ واحد آنزیمی بر میلی­گرم پروتئین)،  کلروفیل ۴۴/۳ میلی­گرم بر گرم وزن تر)، کلروفیل ۴۳/۶ میلی­گرم بر گرم وزن تر)،  میزان پرولین (۴/۵ میلی­مول بر گرم وزن تر)، محتوای آب نسبی (۷۱/۳ درصد)، کارآیی مصرف آب (۶/۳ کیلوگرم بر میلی­متر آب) و موجب کاهش میزان  مالون دی آلدئید (۱۸ نانومول بر گرم وزن تر برگ) گردید و رقم کراس­سبلان در تیمار شاهد (عدم مصرف کود شیمیایی فسفر) دارای کمترین فعالیت­های آسکوربات پراکسیداز، پراکسیداز، سوپر اکسید دسموتاز و رنگیزه­های فتوسنتزی بود. بنابراین با گزینش ارقام مناسب و پاسخ­ده به منابع کودهای زیستی می­توان با بالا بردن میزان فعالیت آنزیم­های آنتی اکسیدانی سبب بهبود رشد و عملکرد دانه شد.

کلیدواژه ها:

آسکوربات پراکسیداز ، پرولین ، پراکسیداز ، سوپراکسید دسموتاز ، کارآیی مصرف آب ، کلروفیل