بایسته های شناختی نظام سلامت در تمدن نوین اسلامی

نظام سلامت از خرده نظام های مهم در نظام کلان اجتماعی به شمار می رود که وظیفه سامان دهی وضعیت سلامت انسان ها را برعهده دارد. نواقص و مشکلات فراوان نظام سلامت رایج در جهان، مجامع علمی را به یافتن یک نظام سلامت نوین واداشته است در این بین تمدن نوین اسلامی با نظام سلامت مختص خود می تواند یکی از ارائه دهندگان نظام سلامت نوین باشد. نظام سلامت در تمدن بشری از نظر شناخت شناسی به دو نوع مبتنی بر اصالت تجربه و اصالت عقل تقسیم بندی می شوند. ویژگی های مطلوب نظام سلامت مبتنی بر اصلات تجربه شامل نظم و سلسله مراتب مبتنی بر اجماع، انعطاف پذیری و تجاری بودن است. آسیب های این نظام شامل نفی مفاهیم کلی و عقلی، ایجاد محرومیت فزاینده، تبدیل شدن به عامل بیماری و مرگ انتقال فرهنگ مادی گرایی و غرب زدگی، دارو محوری، شیوع بی رویه جراحی، وابستگی به فناوری، وابستگی به نظام سرمایه داری و سلطه غرب است. ویژگی های مطلوب نظام سلامت مبتنی بر اصالت عقل نیز شامل سازگاری با مبانی دینی و عقلی، نفوذ بیشتر و نگاه کل نگر، عدم وابستگی به ابزار و قابل استفاده در محدودترین امکانات، اخلاق محوری، استفاده از مفاهیم ساده و قابلیت آموزش اسان است. آسیب های این نظام نیز شامل عدم سازمان دهی دور ماندن از فناوری، عقل گرایی محض و داروگرایی است. نظام سلامت مطلوب در تمدن نوین اسلامی، نظامی بر پایه شناخت شناسی اسلامی است. این نظام با استفاده از فلسفه، فقه، میراث اسلامی استفاده از فناوری و یافته های نظام سلامت موجود و ایجاد اسناد تجربی براساس گزاره های عقلی و تعبدی شکل می گیرد و نظام سلامت نوین اسلامی نام دارد.

کلیدواژه ها:

شناخت شناسی نظام سلامت ، تمدن اسلامی ، نظام سلامت نوین اسلامی