ظهور پارک ها و مراکز رشد علم و فناوری؛ وجه تمایز دانشگاه سنتی و مدرن

تحولات اخیر جامعه بشری در عصر فراصنعتی، جوامع و سازمان ها را ناگزیر از تاکید بر توسعه دانش، فناوری، نوآوری و کارآفرینی و همچنین انعطاف پذیری و سازگاری حداکثری در ارتباط با پیچیدگی های محیطی نموده است. به عبارت دیگر، بشر در نخستین دهه از هزاره سوم میلادی با گذر از اقتصاد جهانی و تحولات عظیم صنعتی و تکنولوژیکی، گام در عصری نهاده که دانش، محور اساسی تمامی حوزه ها و عرصه ها قرار گرفته است. در این عصر که به تعبیری عصر کارآفرینی نامگذاری شده است، دانش، فناوری و نوآوری مبنای توسعه تمامی جوامع محسوب می گردد. چراکه کارآفرینی به مثابه مهمترین سلاح پیشرفت علمی و اقتصادی کشورهای توسعه یافته، قادر است موجبات اشتغال زایی، افزایش بهره وری، توسعه اقتصادی و ارتقاء رفاه اجتماعی را در کشورهایی نظیر کشور عزیزمان ایران فراهم نماید. یکی از الزامات دستیابی به توسعه علمی و فناوری، ایجاد درک صحیح و مشترک از ضرورت و اهمیت دانش، فناوری و نوآوری در جامعه از طریق بسیج ملی منابع و امکانات و ایجاد نظام جامع علم و فناوری در کشور است که لازمه آن ارتقای جایگاه بنگاه های کوچک و متوسط در قالب مجموعه های جدیدی تحت عنوان پارک ها و مراکز رشد علم و فناوری مبتنی بر دانش و فناوری و مراکز حمایت کننده از آنان خواهد بود.طی دهه های اخیر، ظهور پدیده پارک ها و مراکز رشد علم و فناوری در بسیاری کشورها توانسته است تاثیرات شگرفی در دستیابی به توسعه دانش محور و همچنین تقویت تعاملات دولت، دانشگاه و صنعت برجای گذارد. لذا با عنایت به این موضوع، در مقاله حاضر، ابتدا به بیان تعریف پارک ها و مراکز رشد پرداخته و سپس بررسی وضعیت موجود و پیشینه پارک ها و مراکز رشد فناوری در جهان و سابقه آن در آسیا، ایران مورد بررسی قرار گرفته و در نهایت عوامل موثر بر اثربخشی پارک ها و مراکز رشد ارائه شده است.