ارزیابی ژئوشیمیایی سازند گرو در طاقدیس های انجیر و کبیرکوه در جنوب غرب ناحیه لرستان

گسترش سنگ آهک های آرژیلی و شیل های سیاه رنگ غنی از مواد آلی در بازه زمانی بریازین تا تورونین (کرتاسه زیرین) در بخش های مختلفی از دنیا به عنوان سنگ منشا بسیاری از مخازن نفت و گاز گزارش شده است. در ایران نیز براساس گزارش های زمین شناسی و ژئوشیمیایی سازند گرو در این بازه زمانی در مناطق غرب کشور به ویژه در منطقه لرستان به عنوان سنگ منشا مطرح شده است، لیکن در این گزارش ها، اطلاعات منسجمی از نتایج آنالیزها و مطالعات انجام شده در دسترس نیست .در این مطالعه، نمونه هایی از سازند گرو در بخش جنوبی ناحیه لرستان از طاقدیس انجیر (۱۲ نمونه خرده حفاری مربوط به چاه ANR-۱)، و طاقدیس کبیرکوه (۵ نمونه خرده حفاری مربوط به چاه KAK-۱ و ۱۱ نمونه سطحی از تنگ گرو)، انتخاب و با استفاده از تکنیک های ژئوشیمیایی متداول نظیر پایرولیز راک- اول (Rock-Eval/yrolysis)، کروماتوگرافی گازی (GC)، کروماتوگرافی گازی- طیف سنجی جرمی (GC-MS) و اندازه گیری انعکاس ویترینیت (اRo%) تحت آنالیز قرار گرفتند. با توجه به نتایج آنالیزها، میانگین کل کربن آلی به ترتیب، ۷۵/۱ و ۵۵/۲% و میانگین Tmax به ترتیب، ۴۴۵ و C° ۴۷۵ و میانگین انعکاس ویترینیت به ترتیب ۸۹۵/۰ و ۹۷۴/۰% در این دو تاقدیس می باشد که نشان دهنده سنگ منشائی با توان هیدروکربن زایی خوب تا بسیار خوب با درجه پختگی اواخر پنجره نفت زایی و شروع گاززایی است. نوع کروژن نمونه ها غالبا ترکیبی از نوع IIIا/ II و نوع III می باشند. مطالعات بیومارکری (بررسی نحوه توزیع آلکان های نرمال، استران ها و هوپان ها) بیانگر وجود مواد آلی با منشاء دریایی و مقادیر جزئی مواد آلی حمل شده از خشکی است که در یک شرایط احیایی نهشته شده اند. بررسی پارامترهای بلوغ بیومارکری نیز، حاکی از بلوغی در حد اواخر پنجره نفت زایی برای مواد آلی تجمع یافته در این دو تاقدیس می باشد که نتایج حاصل از آنالیزهای راک- اول و انعکاس ویترینایت را تایید می نمایند

کلیدواژه ها:

سنگ منشا ، سازند گرو ، بیومارکر ، ژئوشیمی آلی و ناحیه لرستان