رابطه عقل با احکام اخلاقی دین با تاکید بر دیدگاه آیت‎الله جوادی آملی

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 111

فایل این مقاله در 28 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_ETHICS-13-3_001

تاریخ نمایه سازی: 5 دی 1402

چکیده مقاله:

تحقیق در حوزه منابع اخلاق اسلامی از جمله مسائل ضروری است در همین راستا بررسی عقل به عنوان یک منبع و رابطه آن با احکام اخلاقی دین از دیدگاه آیت‎الله جوادی‎آملی مسئله پژوهش پیش‎رو قرار گرفت و با روش توصیفی تحلیلی بررسی گردید و یافته‎ها و نتایج پژوهش نشان داده شد: از جمله مبنای مسئله تحقیق حاضر این است که عقل بدون نیاز به چیز دیگر از خارج گزاره اخلاقی و مبانی حسن عدل و قبح ظلم و قضایای اخلاقی دیگر که از آن متفرع می‎شود را ادراک می‎کند و شرع مقدس نیز اذعان دارد که انسان بالوجدان حسن و قبح بسیاری از امور اخلاقی را ادراک می‎کند. بعد از اثبات مبنای ادراک اخلاقیات توسط عقل، مسئله رابطه شرع و عقل در تعیین احکام اخلاقی مطرح است که به دو صورت کلی تطابق و تعارض بیان می‎شود: به عنوان مثال بر مبنای دیدگاه آیت‎الله جوادی آملی در تطابق عقل با شرع، عقل معیاری برای احکام اخلاقی است و احکامی که به نحو کلی مخالف عقل هستند، کنار گذاشته می‎شوند، همچنین عقل با نقش مصباحی خود در دریافت احکام اخلاقی به عنوان یک راهنما مسیر تخلق به اخلاق را تشخیص می‎دهد. در فرض تعارض عقل با حکم اخلاقی شرع، به عنوان نمونه گاهی تعارض عقل با ظاهر ادله نقلی است که به دلیل عقلی قطعی عمل می‎شود.

نویسندگان

جواد غلامرضائی

استادیار دانشکده معارف اسلامی دانشگاه علامه طباطبائی تهران، ایران.

سیده زینب سلطانی

دانشجوی دکتری فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه امام صادق علیه السلام پردیس خواهران تهران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم ...
  • ابن سینا، حسین بن عبدالله،(۱۳۶۳ش)، روانشناسی شفاء (الفن السادس من ...
  • جوادی آملی، عبدالله،(۱۳۸۱ش)، دین شناسی، چاپ اول، اسراء، قم ...
  • ،(۱۳۸۲ش)، شریعت در آینه معرفت، چاپ دوم، مرکز نشر فرهنگی ...
  • ،(۱۳۸۶)، منزلت عقل در هندسه معرفت دینی، تحقیق احمد واعظی، ...
  • ،(۱۳۷۷)، فلسفه حقوق بشر، اسراء قم ...
  • ،(۱۳۸۶)، سرچشمه اندیشه، اسراء، قم ...
  • ، وب سایت مدرسه فقاهت، درس تفسیر قرآن کریم مسجد ...
  • ، (۱۳۹۷)، قرآن در قرآن، چاپ چهاردهم، مرکز نشر اسرا، ...
  • ،(۱۳۹۰)، تسنیم، اسراء، قم ...
  • ،(۱۳۹۱ الف)،شکوفایی عقل در پرتو نهضت حسینی، اسراء، قم ...
  • ،(۱۳۸۲)، خطوط کلی حکمت نظری و عملی، سرچشمه اندیشه، اسراء، ...
  • ،(۱۳۹۱ب)، «اخلاق وحیانی»، نشریه اخلاق وحیانی، سال اول، شماره ۱، ...
  • سجادی، سید جعفر،(۱۳۴۳ش)، عقل در فلسفه و عرفان، مهر، سال ...
  • شریف الرضی، محمد بن حسین،(۱۴۱۴)، نهج البلاغه، صبحی صالح، چاپ ...
  • صدر، محمد باقر،(۱۴۱۷ق)، بحوث فی علم الاصول، تقریرات عبدالساتر، حسن، ...
  • طباطبائی، سید محمد حسین، (۱۳۹۷)، مجموعه رسائل، جلد اول، سیدهادی ...
  • ،(۱۴۱۷)، المیزان فی تفسیر القرآن، چاپ پنجم، دفتر انتشارات اسلامی ...
  • علی‎اکبر زاده، حامد، محمدرضایی، (۱۳۹۳)، محمد، «نقش عقل در معرفت ...
  • کاپلستون، فردریک چالز،(۱۳۹۳)، تاریخ فلسفه، مترجم: سید جلال الدین مجتبوی، ...
  • کلینی، محمد بن یعقوب،(۱۴۲۹)، الکافی، چاپ اول، دارالحدیث للطباعه و ...
  • مجلسی،محمدباقر،(۱۴۰۳)، بحارالانوار، چاپ سوم، موسسه وفاء، بیروت ...
  • مظفر، محمدرضا،(۱۴۰۵ق)، اصول الفقه، نشر دانش اسلامی، قم ...
  • منصوری، بیژن، (۱۳۹۷)، «تحلیل مولفه‎های معرفت دینی از منظر استاد ...
  • نمایش کامل مراجع