استفاده از ویژگی های مغناطیسی برای بررسی نقش واحدهای سنگ شناسی در تولید رسوب (مطالعه موردی: حوزه آبخیزحسن ابدال زنجان)

ویژگی­های مغناطیسی یکی از قابلیت­های نهفته در کانی­هاست که برای تشخیص نوع کانی­ها مورد استفاده قرار می­گیرند به طوری که با استفاده از آن­ها می توان نوع و محل یک کانی را ردیابی کرد. در تحقیق حاضر از چهار پارامتر مغناطیسی XLF، XHF، XFD و XFD% برای منشایابی رسوبات و تفکیک منابع رسوب در حوزه آبخیز حسن ابدال زنجان استفاده گردید. ابتدا از رسوبات پشت سازه های آبخیزداری و رسوبات بستر آبراهه ها و از واحدهای سنگ­شناسی حوزه آبخیز به عنوان منابع تولید رسوب با سه تکرار نمونه­برداری انجام شد. سپس نمونه ها از الک ۵/۶۲ میکرون عبور داده شدند و پارامترهای مغناطیسی با استفاده از دستگاه مغناطیس سنج اندازه گیری شد. در مرحله بعد سهم واحدهای سنگ­شناسی در تولید رسوب با استفاده از روش­های آماری وچند متغیره ترکیبی تعیین شده و شاخص اهمیت نسبی به عنوان نماینده­ای از میزان تولید رسوب واحدهای سنگ­شناسی مدنظر قرار گرفت. نتایج نشان داد که واحد Pd  با ۷۶/۴۹ درصد بیش ترین سهم را تولید رسوب دارد. این واحد متشکل از ماسه سنگ کوارتزی، شیل و ماسه سنگ صورتی تا سفید و دولومیت توده ای با گرهگ­های چرت می باشد. دومین واحد مهم Pl-Qc می باشد که شامل کنگلومرای سست با گرد­شدگی متوسط و جورشدگی ضعیف به رنگ خاکستری روشن بوده و سهم آن در تولید رسوب ۱۳/۱۵ درصد می باشد. واحد Єz با ۴۰/۷ درصد در رتبه سوم قرار دارد که این واحد شامل شیل میکایی صورتی تا قرمز می باشد. هم چنین سهم سایر واحدهای سنگ­شناسی PMl، Єl، Ef، Ev، Ek۱، Qt، Js، Єbt و Et به ترتیب ۵۴/۵، ۳۹/۵، ۵۳/۳، ۴۴/۳، ۹۶/۲، ۳۷/۲، ۱۳/۲، ۹۴/۱ و ۴۲/۰ درصد می باشد.

کلیدواژه ها:

lithological unit ، sediment ، magnetic ، Hasan Abdal watershed. ، : واحد سنگ شناسی ، رسوب ، مغناطیس ، منشایابی ، حوزه آبخیز حسن ابدال.