تغییرات ماهانه کمیت تاج بارش و آب نفوذی به لاشریزه در توده های جنگلی هیرکانی

معماری خاص تاج ­پوشش درختان جنگلی از یک سو منجر به ربایش تاجی متفاوت شده و از سوی دیگر کمیت و کیفیت لاشریزه را تغییر خواهد داد که با توجه به شرایط مختلف تجزیه رویشگاه منجر به تفاوت ضخامت لایه آلی لاشریزه و پتانسیل نگهداری آب یا رواناب متفاوت می شود. مقدار تاج بارش و آب نفوذی به­ لاشریزه در یک قلمرو جغرافیایی نیز به دلیل تغییر در پتانسیل تبخیر و تعرق، شاخص سطح برگ، درصد تاج پوشش، قطر درختان، اشکوب بندی و عامل های دیگر طی زمان متفاوت است. هدف از این پژوهش، بررسی تغییرات تاج بارش و آب نفوذی به لاشریزه بین سه گونه مهم جنگل های هیرکانی طی یک سال بود. ابتدا تک درختانی از گونه های ممرز (Carpinus betulus)، پلت (Acer velutinum) و بلندمازو (Quercus castaneifolia) در توده های آمیخته سری یک جنگل شصت کلاته انتخاب شدند. سپس، توسط ۹ و ۱۸ جمع آوری کننده به ترتیب تاج بارش و آب نفوذی به لاشریزه برای هر تک درخت پس از هر واقعه بارش طی یک سال اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که گونه و زمان دو عامل مهم در تغییر کمیت آب عبوری از اشکوب تاج هستند. بیشترین تاج بارش مربوط به ممرز (۷۱/۱ درصد) و بیشترین ربایش آبی ­لاشریزه مربوط به پلت (۴۰/۵ درصد) بود. در فصل بی برگی، ربایش آبی لاشریزه ممرز و پلت بیشتر از فصل دارای برگ بود، اما تاج بارش سه گونه با یکدیگر اختلاف معنی داری نداشت. نتایج این پژوهش می تواند مدیران جنگل را در مقابله با بحران آب از طریق تنظیم ترکیب توده یاری رساند.

کلیدواژه ها:

بلندمازو ، پلت ، پوشش کف جنگل ، جنگل شصت کلاته ، ممرز