تاثیر چرای دام و عامل های محیطی بر ساختار توده های بلوط زاگرس (پژوهش موردی: پارک دالاب ایلام)

ترکیب گونه ای و ساختار توده های جنگلی در طول زمان در اثر آشفتگی های انسانی یا طبیعی تغییر می کند. بررسی این تغییرات در ارتباط با عامل های محیطی و آشفتگی ها، نقش مهمی در تجزیه وتحلیل پویایی و مدیریت بوم سازگان ها دارد. بنابراین در این تحقیق عامل های محیطی و چرای دام  به عنوان عامل آشفتگی بر ساختار توده های بلوط، در مقایسه با مناطق بدون آشفتگی در پارک دالاب ایلام بررسی شد. اطلاعات مربوط به پوشش گیاهی، خاک و سایر متغیرهای محیطی در این دو منطقه در قالب ۵۱ قطعه نمونه ۰/۱ هکتاری و به صورت تصادفی برداشت و اطلاعات مربوط به ساختار جنگل در آن ها اندازه گیری شد. برای مشخص کردن ارتباط گروه های گیاهی با عامل های مختلف موردبررسی از روش رسته بندی تحلیل تطبیقی متعارفیاستفاده شد. نتایج نشان داد که آشفتگی ایجادشده به دلیل چرای دام در کنار فاکتورهای خاکی به ترتیب با بیان ۷/۷ و ۶/۲ از تغییرات موجود در ساختار توده های بلوط، به عنوان تاثیرگذارترین عامل ها بر ساختار این جنگل شناخته شدند. وجود طبقات قطری بالا (قطر برابرسینه و قطر تاج) در مناطق دارای آشفتگی چرای دام حاکی از وجود توده های مسن بود و نشان دهنده عدم زادآوری آن ها برای مدت طولانی است. از طرف دیگر وجود طبقات قطری پایین (قطر برابرسینه و قطر تاج) و همچنین طبقات ارتفاعی کم در کنار طبقات قطری بالا در منطقه فاقد آشفتگی، حاکی از وجود توده های ناهمسال و نامنظم است و نشان دهنده زادآوری گونه های درختی به خصوص گونه بلوط، پس از قرق در این منطقه است.

کلیدواژه ها:

آشفتگی ، رسته بندی ، ساختار توده ، عاملهای محیطی