مطالعه میزان توارث پذیری برخی از صفات رشد در نهالهای بارانک

این تحقیق به منظور تعیین تنوع ژنتیکی و تخمین وراثت پذیری صفات رشد نتاج یک جمعیت از بارانک (Sorbus torminalis (L.). Crantz) واقع در ارتفاعات، در راشستان های بالابند انجام شد. در جنگلهای مرکزی مازندران (ساری) یک رویشگاه بارانک به نام اشک در محدوده ارتفاعی ۲۱۰۰ تا۲۳۰۰ متر از سطح دریا انتخاب و از ۲۰ پایه مادری آن بذر تهیه و در نهالستان اوریملک سنگده (۱۵۵۰ متر ارتفاع از سطح دریا) به اندازه کافی نهال تولید گردید. نهالها در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در عرصه ای در مجاورت نهالستان یاد شده، کاشت گردید. پایه های مادری (۲۰ ژنوتیپ) به طور تصادفی در هر تکرار قرار گرفته و به ازای هر ژنوتیپ ۱۰ اصله نهال آن به طور خطی در تکرارها کاشته شد. صفات زنده مانی، شادابی، قطر یقه، ارتفاع و تعداد شاخه طی دو سال اندازه گیری گردید. نتایج نشان داد اختلاف بین ژنوتیپ ها از نظر قطر یقه و ارتفاع نتاج در هر دو سال متوالی معنی دار گردید (p<۰.۰۱). از نظر شادابی اختلاف بین ژنوتیپ ها تنها در سال اول و از نظر تعداد شاخه تفاوتها تنها در سال دوم معنی دار شد. از نظر زنده مانی تفاوتها در سال اول در سطح ۵ درصد و در سال دوم در سطح ۱ درصد معنی دار شد. بیشترین میزان واریانس ژنتیکی و وراثت پذیری به صفت ارتفاع نتاج مربوط شد که نشان دهنده وجود تنوع ژنتیکی قابل ملاحظه در ژنوتیپ های مورد بررسی از لحاظ تظاهر صفت ارتفاع در زریه ها می باشد. ضمن اینکه ارتفاع می تواند صفت مناسبی برای بررسیهای تنوع ژنتیکی و گزینش برای جمع آوری بذر و ارتقاء دستاورد ژنتیکی باشد.

کلیدواژه ها:

آزمون نتاج ، بارانک ، تنوع ژنتیکی ، واریانس ژنتیکی ، وراثت پذیری