برآورد بیوماس برگ و شاخص سطح برگ دو گونه عمده در جنگلهای یاسوج

جنگلهای یاسوج نماینده جنگلهای بخش زاگرس جنوبی قلمداد می شوند که از نظر تراکم و ترکیب گونه ای از اهمیت ویژه ای در سطح کشور برخوردارند. دو گونه عمده این جنگلها را بلوط ایرانی ( Quercus brantii) و بنه (Pistaciamutica) تشکیل می دهند. در این تحقیق با استفاده از اندازه گیری اجزاء مختلف درختان و یافتن رابطه های همبستگی بین مولفه های مختلف، دو شاخص اکولوژیک میزان بیوماس برگ و شاخص سطح برگ (Leaf Area Index) برآورد شده است. برای این منظور تعدادی از درختان بلوط ایرانی و بنه به روش تصادفی- سیستماتیک انتخاب و مولفه هایی نظیر قطر برابر سینه، ارتفاع درخت، ارتفاع تاج و دو قطر بزرگ و کوچک تاج اندازه گیری شدند. همچنین برگ های قطاعی از تاج درختان که بر حسب کوچکی یا بزرگی تاج درختان بین یک هشتم تا یک چهارم کل درخت بودند، چیده شد. پس از توزین، وزن خشک برگها در آزمایشگاه تعیین گردید. برای محاسبه شاخص سطح برگ از روش Gravimetric Method استفاده شد که در آن رابطه بین «سطح برگ» و «وزن خشک» به عنوان معیاری برای برآورد مساحت کل برگ های درخت می باشد. برای تعمیم نتایج بدست آمده از درختان نمونه به کل جنگل از روش «درخت متوسط» (Mean Tree Method) استفاده شد. نتایج نشان داد میزان بیوماس برگ گونه های بلوط ایرانی و بنه به ترتیب ۳/۱۳۱۷ و ۲/۵۷ کیلوگرم در هکتار است. برای برآورد سریع این شاخص نیز روابط ریاضی مربوط به درختان ارائه گردید. متوسط شاخص سطح برگ در منطقه مورد مطالعه حدود ۲/۱ برآورد شد. همچنین آزمایش تجزیه برگ گونه های نام برده برای بررسی های بیشتر در زمینه میزان عناصر موجود در برگ انجام شد.

کلیدواژه ها:

leaf biomass ، leaf area index ، Quercus brantii ، Pistacia mutica ، Yasuj Forests