تحلیل عوامل اقتصادی اجتماعی موثر بر امنیت غذایی خانوارهای عشایر(مورد مطالعه: شهرستان زنجان)

مقدمه: امروزه سرمایه انسانی یکی از مهم ترین عناصر در فرایند توسعه و محور توسعه شناخته می شود. بنابراین، تامین امنیت غذایی پایدار آحاد جامعه ساکن در ایران یکی از اهداف اساسی در برنامه های توسعه قبل و بعد از انقلاب محسوب می شود. هدف پژوهش: در تحقیق حاضر به شناخت وضعیت امنیت غذایی و در ادامه عوامل اقتصادی- اجتماعی موثر بر امنیت غذایی خانوارهای عشایر پرداخته شده است. روش ­شناسی تحقیق: تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی- تحلیلی و از نظر ابزار مبتنی بر پرسشنامه است. جامعه آماری تحقیق حاضر خانوارهای عشایر واقع در شهرستان زنجان می باشد. شهرستان زنجان در سال ۱۳۹۵، دارای ۳۷۴۱ نفر جمعیت عشایرنشین و ۸۲۹ خانوار  سکنه می باشد. با استفاده از فرمول کوکران تعداد نمونه لازم جهت تکمیل پرسشنامه ۳۱۴ بدست آمد. روش گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و میدانی ( ابزار پرسشنامه)، جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی و برای محاسبه میزان امنیت غذایی از روش مقیاس ناامنی غذایی استفاده شده است.   قلمروجغرافیایی پژوهش: محدوده مورد مطالعاتی عشایر کوچنده واقع در شهرستان زنجان می­باشد. شهرستان زنجان پر جمعیت­ترین و بزرگترین شهرستان استان زنجان است. مرکز این شهرستان شهر زنجان است. یافته ­ها و بحث: ۲۴ درصد خانوارها دارای امنیت غذایی، ۲۴.۰۸ درصد دارای ناامنی غذایی بدون گرسنگی، ۲۴.۳۱ درصد دارای ناامنی غذایی با گرسنگی متوسط و ۲۷.۶۱ درصد دارای ناامنی غذایی با گرسنگی شدید می­باشند. همچنین نتایج مدل هکمن نشان می­دهد با احتمال ۹۹ درصد ۱۱ عامل اقتصادی و اجتماعی در امنیت غذایی خانوارهای عشایر موثر می­باشد. نتایج: در بین عوامل موثر عامل سن سرپرست خانوار و تعداد دام بیشترین تاثیر را بر امنیت غذایی خانوارهای عشایر داشته­اند.

کلیدواژه ها:

ناامنی غذایی ، دام ، توسعه انسانی ، عشایر ، استان زنجان