بررسی و نقد ادله تحقق وجود ذهنی در فلسفه اسلامی

از زمان ابن سینا تاکنون دلایل گوناگونی بر اثبات وجود ذهنی ارائه شده است که مهم ترین آن ها ده دلیل است. این مقاله می کوشد تا، ضمن بررسی و نقد این براهین ده گانه، نشان دهد که: ۱) اثبات وجود ذهنی برای ادراکات حصولی صرفا با یاری مقدمه ای تعمیم دهنده ممکن است. ۲) دو برهان حکم بر معدومات و قضایای حقیقیه صرفا در صورت ارجاع به برهان تصور معدومات نتیجه بخش اند. ۳) هفت برهان از براهین وجود ذهنی از قبیل تکثیر مثال برای برهان تصور معدومات به شمار می آیند و خود برهان مستقلی نیستند. ۴) از میان براهین ده گانه تنها دو برهان تصور معدومات و خطای ادراک قادر به اثبات وجود ذهنی اند و سایر براهین در اثبات مدعا ناکافی اند.

کلیدواژه ها:

تصور معدومات ، خطای ادراک. ، نظریه اشباح ، نظریه اضافه ، وجود ذهنی