بررسی برخی متغیرهای شناختی، انگیزشی، هیجانی و شخصیتی به عنوان پیش بین های بروز سرآمدی تحصیلی

هدف از پژوهش حاضر بررسی برخی متغیرهای شناختی، انگیزشی، هیجانی، و شخصیتی، به عنوان پیش بین های بروز سرآمدی تحصیلی در دانش آموزان پایه اول متوسطه بوده است. روش پژوهش حاضر همبستگی و از نوع پیش بینی است، و آزمودنی های آن را ۱۳۵ دانش آموز دختر و پسر شاغل در مدارس استعدادهای درخشان، و ۱۷۸ دانش آموز دختر و پسر عادی شاغل در مدارس دولتی شهر سبزوار تشکیل می دهند. انتخاب گروه نمونه در دانش آموزان عادی به روش تصادفی مرحله ای، و در مورد دانش آموزان سرآمد به روش سرشماری، می باشد. ابزارهای استفاده شده در پژوهش شامل پرسشنامه های: ۱- انگیزش مدرسه (ISM) ۲- هدف گرایی تحصیلی (AGOR) ۳- هوش هیجانی شات ۴- آگاهی فراشناختی     (MAI) ۵- سبک های یادگیری (ILS) ۶- رویکردهای مطالعه (ASI) ۷- الگوهای یادگیری سازگار (PALS) ۸- سازگاری برای دانش آموزان دبیرستانی (AISS) و ۹- پرسشنامه شخصیت NEO-FFI می باشد. پایایی و روایی ابزارها توسط روش های آلفای کرونباخ، و تنصیف، و همین طور تحلیل عامل تاییدی، و همسانی درونی، مورد سنجش قرار گرفته و تایید شدند. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل ممیز استفاده شده است. نتایج به دست آمده نشان داد که ترکیب خطی متغیرهای پژوهش قادر به پیش بینی سرآمدی تحصیلی در دانش آموزان پایه اول متوسطه شهرستان سبزوار می باشد. همچنین در تحلیل ممیز به روش گام به گام مشخص گردید کارآمدترین متغیرها در این خصوص به ترتیب ۱- تنظیم بیرونی شناخت، ۲- تنظیم فراشناختی، ۳- ارزیابی و ابراز هیجان، ۴- راهبرد مطالعه عمیق، ۵- جهت گیری هدف عملکردی گرایشی، ۶- سازگاری تحصیلی، ۷- انگیزش درونی، ۸- وظیفه شناسی، ۹- روان رنجورخویی و ۱۰- هدف عملکردی اجتنابی، می باشند. در بررسی متغیرها به صورت جداگانه نیز مشخص گردید که از مجموع ۱۸ متغیر پژوهش، ۱۰ متغیر شامل: جهت گیری هدف عملکردی گرایشی، جهت گیری هدف عملکردی اجتنابی، ارزیابی و ابراز هیجان، تنظیم فراشناختی، تنظیم شناختی معطوف به بیرون، راهبرد مطالعه عمیق، سازگاری تحصیلی، روان رنجورخویی، وظیفه شناسی، و گشودگی در برابر تجربه، پیش بین های بروز سرآمدی تحصیلی در دانش آموزان پایه اول متوسطه شهرستان سبزوار محسوب می شوند.

کلیدواژه ها:

Academic giftedness ، academic motivation ، goal orientation ، emotional intelligence ، metacognition ، direction strategies ، deep approach to study ، Self-Efficacy ، academic adjustment ، personality