تاثیر بافت شهری بر الگوهای فضایی-زمانی جرائم سرقت (مورد مطالعه: شهر مشهد)

بافت شهر، یکی از عناصر فرم شهری موثر بر وقوع جرائم­سرقت محسوب می­شود. از این رو، پژوهش حاضر به دنبال بررسی تاثیر بافت­شهری بر الگوهایی فضایی-زمانی جرائم سرقت در شهر مشهد است. شیوه پژوهش توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر مدل­های تحلیل­فضایی است. جامعه آماری شامل جرائم­سرقت شهرمشهد در بازه زمانی ۱۴۰۰-۱۳۹۰ است. به منظور تجزیه و تحلیل داده­ها از نرم­افزارهای Geoda و ArcGIS و مدل­های فضایی-آماری نظیر خودهمبستگی فضایی موران و مدل مکعب فضایی-زمانی بهره گرفته شد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که ۹/۵۸ درصد جرائم­سرقت در بافت­های ریزدانه به وقوع پیوسته است. درواقع، کاربری­هایی با وسعت ۷۵-۵۰ مترمربع بیشترین میزان جرائم­سرقت را به خود اختصاص داده­اند. بررسی اثر گونه­بندی بافت­شهری بر جرائم­سرقت نشان داد که ۴۳/۶۰ درصد سرقت­ها در بافت­های پیرامونی (نواحی حاشیه­ای شهرمشهد مناطق ۴، ۵، ۷، ۱۵، ۱۶ و قسمت­هایی از منطقه ۱۳) رخ داده است. همچنین ۲/۱۹ درصد جرائم در بافت­های شطرنجی (محلات واقع در غرب مشهد)، ۶/۱۴ درصد در بافت­های ستاره­ای (بخش مرکزی شهر و پیرامون حرم مطهر رضوی) و ۷/۵ درصد نیز در بافت­های میانی (منطقه ۱ و بخش­هایی از منطقه ۲) به وقوع پیوسته است. بررسی الگوهای مکعب فضایی-زمانی جرائم­سرقت در شهر مشهد نشان داد که در بافت­های پیرامونی الگوی جرائم­سرقت از نوع لکه­های داغ جدید و پراکنده بوده که بیانگر شدت جرائم­سرقت در این نواحی است اما در بافت­های شطرنجی الگوی جرائم از نوع لکه­های سرد افزایشی می­باشد که نشان دهنده آن است که جرائم­سرقت در این محدوده­ها طی سال­های اخیر در حال افزایش است.

کلیدواژه ها:

بافت شهری ، الگوهای فضایی-زمانی ، جرائم سرقت ، مشهد.