فرماندهی و مدیریت موثر در فضای جنگ شناختی با تاکید بر مولفه های سواد رسانه ای

دشمنان به خوبی می دانند که آنچه نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران را از سایر نظام های دنیا متمایز کرده، مردم انقلابی این کشور است. همچنین بر اساس فرمایشات مقام معظم رهبری(مدظله العالی) فهم دشمنی دشمن و نوع دشمنی و عداوت متجاوز از ضروری ترین راه های مبارزه و تاب آوری در این زمینه است. در ضمن مطابق با اصول مرتبط با استدلال عقلی، هرچه انسان تاکتیک ها و برنامه های دشمن را بشناسد تدبیری که اتخاذ می کند حکیمانه تر خواهد بود. اخیرا مهم ترین جنگی که دشمن به راه انداخته، جنگ شناختی است این نوع جنگ، شکل وسیع تر و ظریف تر جنگ روانی است. جنگ شناختی امروزه یکی از جدی ترین حوزه ها جهت تاثیرات آرام و خزنده بر سبک زندگی، نگرش و باور افکار عمومی است. جنگ شناختی درصدد هدف قرار دادن قوه شناخت مردم و نخبگان جامعه و مدیران با تغییر هنجارها، ارزش ها، باورها، نگرش ها و رفتارها از طریق مدیریت ادراک و برداشت است. در این میان کارکنان نظامی نیز به خاطر حساسیت ویژه شغلی آن ها قطعا جز جامعه هدف مهاجم می باشد. این نوع جنگ شکل تکامل یافته تر، پیشرفته تر، عمیق تر و وسیع تر جنگ روانی است که مبتنی بر جامعه شبکه ای و با استفاده از رسانه های نوین بوده و با مدیریت ادراک انجام می شود. جنگ شناختی، دارای ماهیت موذیانه ای است و درک و واکنش معمولی ما نسبت به حوادث را مختل می کند. جنگ شناختی جنگی است که شباهت به جنگ نرم دارد اما دیگر خبری از تلاش دشمن بر تضعیف باورها و افکار افراد یک سرزمین با استفاده از اعتقادات نیست. بلکه از رسانه های جدیدتر و فضاهای مجازی برای تحت تاثیر قرار دادن افراد جامعه استفاده می کند، بدون اینکه خود را نشان دهد؛ مانند حشره ای که ساختار چوب را از داخل از بین می برد اما از خارج چیزی مشهود نیست. نبرد را در عصر حاضر خوردن خمپاره بر روی خانه های مردم نیست از خانه ها مهم تر، باورهاست که امروزه توسط انواع رسانه ها بمباران می شوند. می توانیم تسلیم باشیم و منفعل و می توانیم هوشمند باشیم و فعال. شاید سواد رسانه ای به تنهایی نسخه قطعی برای مصونیت و واکسینه شدن نباشد اما قطعا نسخه ضروری است.مقاله حاضر به روش توصیفی- تحلیلی انجام شده و ازنظر نوع تحقیق کاربردی –توسعه ای محسوب می شود و روش تجزیه تحلیل آن با رویکرد کیفی می باشد. به منظور گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه ای و بهره برداری از سایت های اینترنتی استفاده شده است. در مقاله حاضر پس از بررسی مبانی نظری اشاره شده اهمیت موضوع تحقیق بیش ازپیش روشن شده و ارتقا سواد رسانه ای برای تاب آوری کارکنان نظامی یکی از راهکارهای خنثی ساز و مقابله گر با تهدیدات شناختی دشمن قلمداد گردیده ویکی از مناسب ترین راه حل ها برای رویارویی با این نوع جنگ، تاکید بر آگاهی و سواد رسانه ای می باشد. عواملی که برای ارتقاء تاب آوری فرماندهان در برابر جنگ شناختی با تکیه بر سواد رسانه ای موثر می باشد شامل چهار مولفه: رعایت رژیم مصرف رسانه (شامل سه شاخص)، شناخت ماهیت انواع رسانه ها و صاحبان آن (شامل هشت شاخص)، توانایی تحلیل پیام های رسانه (شامل یازده شاخص)، دیدگاه انتقادی نسبت به پیام های رسانه (شامل چهار شاخص) می باشد.

کلیدواژه ها:

تاب آوری ، جنگ شناختی ، سواد رسانه ای