همسویی رفتار اقتصادی و زیست‎محیطی کشاورزان در مدیریت علف‎های هرز

تجاری شدن فعالیت‎های کشاورزی و به دنبال آن استفاده ی گسترده از سموم کشاورزی در تولید محصولات کشاورزی، باعث ایجاد مشکلات جدی در محیط زیست شده است. با وجود هشدار سیاست-گذاران بر ضرورت دستیابی به کشاورزی پایدار، اکثر کشاورزان به دنبال دستیابی به حداکثر تولید بوده و در این بین کمترین توجه را به بعد زیست محیطی تولید دارند. با توجه به این مساله، در این مقاله تلاش شد تا همسویی رفتار اقتصادی و زیست‎محیطی‎کشاورزان در مدیریت علف‎های هرز با استفاده از داده‎های ۱۸۰ کشاورز گندم‎کار استان خراسان رضوی که در سال ۱۳۸۸ به روش نمونه‎گیری تصادفی ساده انتخاب شده و با بهره‎گیری از ضرایب همبستگی اسپیرمن و رگرسیون، مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که در صورت استفاده ی کشاورزان از فناوری‎های پاک و سناریوهای ۳، ۴ و ۵ زیست‎محیطی در مدیریت علف‎های هرز، درآمد ناخالص کشاورزان افزایش و میزان مصرف سموم شیمیایی در واحد سطح کاهش می‎یابد که این ارتباط بیانگر همسویی اهداف اقتصادی(درآمد ناخالص کشاورزان) و اهداف زیست‎محیطی(کاهش مصرف سموم شیمیایی) کشاورزان مورد مطالعه در مدیریت علف‎های هرز مزارع گندم می‎باشد. علاوه بر این علامت ضریب همبستگی در سایر شرایط مثبت و بیانگر عدم همسویی اهداف اقتصادی و زیست‎محیطیکشاورزان می‎باشد. از آنجا که در این مطالعه، به-کارگیری روش‎های زیست‎محیطی مدیریت علف‎های هرز در مزارع گندم از سوی کشاورزان مورد مطالعه به دلیل بالا بودن هزینه‎های آن نه تنها منجر به کاهش سطح درآمد ناخالص بلکه افزایش میزان آن را به دنبال داشته است، لذا پیشنهاد می‎گردد تا برنامه‎ریزان و سیاست‎گذاران اجرایی این حوزه با هماهنگی نظام ترویج کشاورزی در استان اقدام به ترویج و گسترش استفاده از روش‎های زیست‎محیطی در مدیریت علف‎های هرز گندم در بین کشاورزان گندم‎کار استان نمایند.

کلیدواژه ها:

گندم ، سموم شیمیایی ، درآمد ناخالص ، هزینه‎های متغیر