بررسی وضعیت پایداری و تعادل سفره آب زیرزمینی در جهت دستیابی به مدیریت پایدار(مطالعه موردی: حوضه آبریز نیشابور)
محل انتشار: مجله تحقیقات اقتصاد کشاورزی، دوره: 6، شماره: 24
سال انتشار: 1393
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 42
فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JAE-6-24_007
تاریخ نمایه سازی: 23 بهمن 1402
چکیده مقاله:
برداشتهای مکرر از چاههای بهرهبرداری مجاز و غیرمجاز موجب شده که میزان تغذیه سفره آبهای زیرزمینی از راههای مختلف نتواند با مقدار برداشت از آن به تعادل برسد و اثرات جبرانناپذیری از جمله بیلان منفی آب زیرزمینی و کاهش غیرقابل برگشت حجم آبخوان را سبب شود. در مطالعهی حاضر، وضعیت تعادلی حوضهی آبریز نیشابور با استفاده از محاسبهی آب تجدیدپذیر و شاخص(نسبت مصرف به آب تجدیدپذیر) در سه وضعیت سال آبی نرمال، خشک و تر مورد بررسی قرارگرفت. نتایج نشان داد که حوضهی آبریز نیشابور در وضعیت عدم تعادل بیلان قرار دارد. با توجه به اینکه بیش از ۹۵% برداشت از منابع آب زیرزمینی برای مصارف کشاورزی میباشد، بنابراین الگوی کشت بهینه براساس مقادیر آب تجدیدپذیر در منطقه با هدف تامین حداکثر سود کشاورزان تعیین شد که براساس نتایج، حدود ۴۳۰۰۰ هکتار از اراضی منطقه تحت آبیاری غیرمجاز میباشند. همچنین نتایج حاصل از تحلیل حساسیت مدل برنامهریزی ریاضی نشان داد که در دو وضعیت آب تجدیدپذیر(تر سالی و خشکسالی) قیمت سایهای آب در فصل بهار بین مقادیر(۷/۸۰۴ تا ۱۶۰۷)، تابستان(۲۰۰ تا ۳۰۵۰) و پاییز و زمستان بین (۰ تا ۴۳۰) ریال میباشد. نتایج تخمین تابع تقاضا و سنجش میزان واکنش کشاورزان به تغییرات قیمت آب نشان داد که با تغییر قیمت آب، انگیزهی تغییر الگوی کشت، تخصیص مجدد و مصرف بهینهی آب با کشت محصولات کم آب تر و صرفهجویی در مصرف آب در کشاورزان بهوجود میآید. طبقه بندیJEL: C۶۱, Q۰۱, Q۲۰, Q۲۵
کلیدواژه ها:
نویسندگان
سمیه شیرزادی
دانشجوی دکترای گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه زابل.
محمود صبوحی صابونی
دانشیار گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی دانشگاه زابل