بررسی عوامل موثر بر آلودگی محیط زیست در ایران

مقدمه و هدف: با توجه به اهمیت مسائل زیست­محیطی، شناسایی عوامل موثر بر آلودگی محیط­زیست بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفته است. از این رو، مطالعه حاضر به بررسی اثرات مصرف برق، توسعه مالی، سرمایه­گذاری مستقیم خارجی و رشد اقتصادی بر انتشار  در ایران طی سال­های ۱۹۷۰-۲۰۱۶ پرداخته است.مواد و روش­ها: برای این منظور، از روش خود توضیح با وقفه­های گسترده استفاده گردید و جهت بررسی مانایی، از آزمون­های ریشه واحد دیکی فولر تعمیم یافته، زیوت-اندریوز و لی- استرازیسیچ استفاده شد. همچنین جهت بررسی هم انباشتگی، آزمون گریگوری-هانسن به کار گرفته شد.یافته­ها: نتایج حاصل از تخمین بلندمدت نشان ­می­دهد که مصرف برق و رشد اقتصادی اثری مثبت بر میزان انتشار کربن دارند و با افزایش یک درصدی آن­ها، میزان انتشار کربن به ترتیب ۵۸/۰ و ۰۵/۰ درصد افزایش می­یابند. رابطه توسعه مالی و انتشار کربن منفی است و با افزایش یک درصدی توسعه مالی، انتشار کربن به میزان ۰۹/۰ درصد کاهش خواهد یافت. رابطه سرمایه­گذاری مستقیم خارجی و انتشار کربن (آلودگی) مثبت است و نشان می­دهد فرضیه پناهگاه آلودگی در ایران دارای اعتبار است و با افزایش یک درصدی سرمایه­گذاری مستقیم خارجی، میزان انتشار کربن، ۰۱/۰ درصد افزایش خواهد یافت.بحث و نتیجه­گیری: با توجه به نتایج به دست آمده و از آنجایی که ایران از نظر منابع تجدید پذیر جز کشورهای غنی محسوب می­گردد، ضروری است کشور ایران با یک برنامه­ریزی مدون، ضمن رهایی بودجه و تولید ناخالص داخلی از دام درآمدهای نفتی، به سمت جایگزینی منابع تجدید ناپذیر حرکت کند تا ضمن حفظ منابع انرژی، آلودگی­های زیست­محیطی نیز کاهش یابد. همچنین ضروری است که دولت و قانون گذاران در ایران به دنبال جذب سرمایه در زمینه بازسازی بخش تولیدی کشور به ویژه صنعت و به کارگیری فناوری­های دوستدار محیط زیست باشند.طبقه­بندی JEL: Q۵۰, P۱۸,C۵۰.

کلیدواژه ها:

مصرف برق ، رشد اقتصادی ، آلودگی زیست محیطی ، سرمایه گذاری مستقیم خارجی ، شکست ساختاری