بررسی تاثیر تخریب منابع آب زیرزمینی بر ارزش اقتصادی سرمایه کشاورزان پسته کار استان کرمان

تعیین قیمت واقعی آب بر اساس ارزش ایجاد شده توسط این نهاده در تولید محصولات کشاورزی ضروری می­باشد. در بسیاری از مناطق جهان به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک، ارزش اقتصادی بسیار بالای آب در مقابل هزینه­های تامین آب و عدم کنترل و مدیریت مناسب، باعث بهره­برداری    بی­رویه از آب­های زیرزمینی شده است. در مطالعه جاری اثر منفی ناشی از بهره­برداری بی­رویه، بر روی ارزش مالکیت آب برای کشاورز، در سال ۱۳۹۱، در دشت رفسنجان مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور با استفاده از روش پیمایشی و با تکمیل ۱۱۰ پرسشنامه (روش نمونه­گیری خوشه­ای)، اطلاعات مورد نیاز به­دست آمد. سپس برای تجزیه و تحلیل داده­ها از روش رگرسیون و آنالیز واریانس استفاده شد. متوسط ارزش تعیین شده در این منطقه ۷۳۰۰ ریال برای هر متر مکعب آب به­دست آمد که با کمیت و کیفیت منابع آب ارتباط معنی­داری در سطح یک درصد داشت. در پایان مطالعه به منظور کاهش اثرات منفی ناشی از برداشت بی­رویه از آب­های زیرزمینی پیشنهاد شد تا ضمن کاهش تدریجی پروانه­های بهره­برداری از منابع آب، نسبت بهینه اقتصادی آب به زمین در مناطق فعلی پسته کاری و مناطقی که برای اولین بار برای کشت پسته اقدام می­نمایند، مورد توجه قرار گیرد. علاوه بر این در ارزیابی­های اقتصادی جهت کشت پسته در مناطق جدید به هزینه­ها و منافع اجتماعی توجه شود. راهکار دیگر برای برون رفت از شرایط فعلی در منطقه، ایجاد امکان مخلوط نمودن آب­های شور و شیرین و استفاده از سیستم­های آب شیرین کن می­باشد.

کلیدواژه ها:

صادرات ، پسته ، برنامهریزی استراتژیک ، ماتریس SWOT ، تاپسیس فازی ، روش QSPM ، روش SAW