بررسی الگوی عدم تعادل تلاش-پاداش و تقاضا-کنترل-حمایت در بروز علایم روان تنی

مقدمه: با توجه به اینکه در محیط­های کاری میزان استرس شغلی و به تبع آن میزان بیماری­های ناشی از استرس بسیار افزایش یافته است، بنابراین پژوهش حاضر نقش دو الگوی عدم تعادل تلاش پاداش و تقاضا کنترل حمایت را در بروز علائم روان تنی در کارکنان یک شرکت در اهواز مورد بررسی قرار داده است. روش: جامعه آماری پژوهش شامل کارکنان یک شرکت در اهواز بودند که در سال ۱۳۹۲ در این شرکت مشغول بکار بودند که از میان آن ها ۲۰۲ نفر به روش تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب شدند و به مقیاس عدم توازن تلاش پاداش، پرسشنامه محتوای شغل و پرسشنامه­ بروز علائم روان تنی در محیط غیربالینی پاسخ دادند. ارزیابی الگوی پیشنهادی با استفاده از روش الگویابی معادلات ساختاری (SEM) و با استفاده از نرم­افزارهای SPSS ویراست ۱۸ و AMOS ویراست ۱۸ انجام گرفت. جهت آزمودن اثرهای واسطه­ای در الگوی پیشنهادی نیز از روش بوت استراپ استفاده شد. یافته­ها: یافته­های پژوهش نشان­دهنده برازش نسبتا خوب الگوهای پیشنهادی با داده­ها بود. همچنین نقش میانجی­گر تعهد افراطی در الگوی عدم تعادل تلاش پاداش و حمایت اجتماعی در الگوی تقاضا کنترل حمایت در بروز علائم روان تنی مورد تایید قرار گرفت. نتیجه گیری: با توجه به نتایج، متغیرهای به کاررفته در این پژوهش و به­ویژه متغیرهایی که دارای نقش میانجی بودند باید در برنامه­ریزی و سیاست­گذاری­های سازمانی، جهت کاهش بیماری­های شغلی و افزایش سلامت کارکنان، مورد توجه قرار گیرند.

کلیدواژه ها:

استرس شغلی ، محتوای شغل ، عدم تعادل تلاش-پاداش ، علایم روان تنی