بررسی عوامل شکل گیری قلدری سازمانی در دانشگاه: تجربه زیسته استادیاران جوان دانشگاه گیلان

هدف: دانشگاه به عنوان نهادی برآمده از بطن اجتماع و دانشگاهیان به عنوان قشر متفکر آن، نقشی کلیدی در تحولات اجتماعی دارد. با این حال در دانشگاه­ها، عواملی وجود دارد که دانشگاه را از دستیابی به هدف اصلی خود دور کرده و منجر به بروز پدیده­های مخرب روانشناختی همچون قلدری سازمانی شده است. به همین منظور پژوهش حاضر با هدف پاسخ به این پرسش که تجارب استادیاران جوان از قلدری سازمانی در دانشگاه چگونه است و چه عواملی منجر به شکل گیری آن در محیط دانشگاهی می­شود، نوشته شده است. روش­شناسی: روش پژوهش حاضر، کیفی از نوع پدیدارشناسی تفسیری است. جامعه پژوهش را کلیه استادیاران جوان عضو هیات علمی دانشگاه گیلان در سال ۱۴۰۱ تشکیل می­دهند. روش نمونه گیری پژوهش حاضر، هدفمند و گلوله برفی بود و پس از مصاحبه با ۱۶ مرد و ۸  زن، داده­ها به اشباع نظری رسیدند. ابزار این پژوهش مصاحبه نیمه ساختاریافته بود و داده­ها به روش چند مرحله­ای موستاکاس تحلیل شد. یافته­ ها: از تجزیه و تحلیل داده­ ها ۵ مضمون اصلی مربوط به تجربه زیسته استادیاران جوان از قلدری سازمانی و ۵ مضمون اصلی مربوط به عوامل قلدری سازمانی شامل عوامل فردی و عوامل سازمانی به دست آمد. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که بسیاری از استادیاران جوان در سال­های ابتدایی خدمت خود به علت داشتن سابقه کمتر و عدم ثبات وضعیت استخدامی­ خود در گروه یک نوع قلدری عمودی از بالا به پایین را تجربه کرده­اند که معمولا شامل مورد تهدید واقع شدن، محرومیت از امکانات و بهره­کشی پژوهشی و اداری بوده است. همچنین وجود عدم شفافیت در برخی از قوانین و آیین نامه­ها، ضعف نظام اداری حاکم در دانشگاه و تبعیض در ارائه خدمات و امکانات به عده­ای از اساتید، از عمده ترین دلایل شکل گیری قلدری در دانشگاه بوده است.

کلیدواژه ها:

bullying ، vertical bullying ، organizational discrimination ، قلدری سازمانی ، تبعیض سازمانی ، استادیاران جوان