تحلیلی بر وضعیت محلات شهر از منظر مولفه های تاب آوری شهری (مطالعه موردی: محلات شهر تنکابن)

بلایای طبیعی، به عنوان مجموعه ای از حوادث زیانبار هستند که منشاء طبیعی دارند که بعضا عوامل انسانی هم در تشدید آن اثرگذار می باشد. در همین راستا تقویت مولفه های اجتماعی و اقتصادی و در پی آن افزایش تاب آوری در کاهش خسارات ناشی از بلایای طبیعی نقش مهم و موثری را می تواند ایفا کند. یکی از راهبردهای مهم در سطح جهانی در پاسخ گویی به این چالش ها، راهبرد افزایش تاب آوری جوامع است. رویکرد تاب آوری با بهبود سطح سازگاری و درنتیجه کاهش سطح آسیب پذیری در شهرها تهدیدات ناشی از مخاطرات طبیعی در بحران های انسانی را کاهش داده و مدیریت پایدار این نواحی را بهبود می بخشد. پژوهش حاضر باهدف تحلیل وضعیت محلات شهری از منظر مولفه های تاب آوری شهری انجام گرفت. این پژوهش ازنظر هدف کاربردی و از منظر روش توصیفی-تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش را شهروندان ساکن شهر تنکابن تشکیل می دادند. حجم نمونه آماری با استفاده از فرمول کوکران ۳۸۴ نفر برآورد گردید ابزار گرداوری داده ها پرسشنامه بود که روایی آن به صورت روایی صوری و ظاهری و همچنین روایی واگرا و پایایی پرسشنامه با استفاده از آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی بررسی و تائید شد. تجزیه وتحلیل داده ها و اطلاعات با استفاده نرم افزارهای spss و pls انجام پذیرفت. یافته های حاصل از این پژوهش گویای آن بود که وضعیت کلی تاب آوری شهر تنکابن در وضعیت نامطلوبی قرار دارد. به گونه ای که مقدار میانگین تجربی به دست آمده برای تاب آوری کلی شهر و ابعاد آن کمتر از میانگین حد متوسط عدد۳ بود. از بین محلات محدوده موردمطالعه محله علامه در وضعیت بهتری نسبت به محلات دیگر قرار داشت و محله شهید حیدری با توجه به میانگین به دست آمده که برابر با ۳۹/۲ از بین محلات موردمطالعه در وضعیت نامطلوبی قرار داشت. از دیگر یافته های پژوهش از بین مولفه های تاب آوری شهری عامل کالبدی با ضریب مسیر ۴۹۰/۰ دارای بیشترین تاثیر و در رتبه اول قرار گرفت در رتبه بعدی عامل اقتصادی با ضریب مسیر ۳۴۸/۰ قرار دارد. در رتبه سوم هم عامل نهادی مدیریتی با ضریب مسیر ۳۲۷/۰ و در رتبه چهارم بعد اجتماعی با ضریب مسیر ۲۶۴/۰ قرارگرفته است.

کلیدواژه ها:

تاب آوری شهری ، مولفه کالبدی ، مخاطرات طبیعی ، شهر تنکابن