مرور انتقادی نظریه رفتار برنامه ریزی شده آجزن

درک عواملی که موجب پذیرش یک فناوری می ­شوند و ایجاد شرایطی که تحت آن، فناوری­های اطلاعاتی مورد نظر پذیرفته شود از پژوهش های مهم در زمینه فناوری اطلاعات است. نظریه رفتار برنامه ریزی شده از مهم­ترین و مشهورترین نظریات پذیرش فناوری است به گونه ­ای که تاکنون بیش از ۲۰۰۰ مقاله معتبر با مدل پذیرش فناوری نگارش شده است و بیش از ۳۰۰ هزار ارجاع به مقالات TPB آجزن وجود دارد. نکته مهم که در غالب مقالات مرتبط وجود دارد این است که اکثر آن­ها بدون شناخت کافی از ابعاد، متغیرها، روش­ شناسی و حتی مقاله مرجع TPB و انتقادات وارد بر این نظریه، از مدل مربوطه استفاده می­ کنند. در این مقاله ابتدا مبانی نظری TRA و انتقادات وارد به آن که موجب ظهور نظریه TPB گردیده است و سپس درباره نظریه TPB آجزن و فیشبن بحث گردیده است. سپس این نظریه با روش نقد محتوایی و با ابزار جمع ­آوری مطالعات کتابخانه ­ای و مقالات و وب­سایت­های مرتبط، به بررسی تفصیلی نظریه رفتار برنامه ­ریزی آجزن پرداخته شد. بیشترین بررسی این تحقیق درباره قصد و رابطه بین قصد و رفتار است که دلایلی برای خدشه وارد کردن به این رابطه بیان شده است. فرهنگ و اثر اطلاعات و دانش جدید، مفاهیم دیگری است که به تفصیل به آن پرداخته شده است. در نهایت پیشنهاداتی برای این نظریه و محققان آینده و هم­چنین چالش ­های نقد نظریه آمده است.

کلیدواژه ها:

نظریه رفتار برنامه ریزی شده ، پذیرش فناوری ، قصد رفتاری ، نقد نظریه ، فرهنگ