بررسی اثر رسوب بر وقوع سیلاب در حوضه آبریز رودخانه قره سو با استفاده از تابع های مفصل

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 49

فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IJWER-2-3_006

تاریخ نمایه سازی: 28 اسفند 1402

چکیده مقاله:

تاکنون پژوهش­های انجام شده درزمینه تحلیل سیلاب با استفاده از تابع­های مفصل، معمولا با متغیرهای مرسوم دبی اوج، حجم و مدت زمان سیل انجام شده است؛ درحالی که، متغیرهای دیگری ازجمله رسوب نیز می­توانند با ته­نشین شدن در بستر رودخانه و کم کردن ظرفیت انتقال رودخانه و عمر مفید سدها بر وقوع سیلاب اثرگذار باشند. این پژوهش اثر متغیر رسوب بر وقوع سیلاب را در حوضه آبریز رودخانه قره­سو در  یک دوره آماری ۴۱ ساله (سال­های ۱۳۵۳ تا ۱۳۹۳)، با استفاده از تابع­های مفصل ارشمیدسی و بیضوی و دو متغیر حجم و رسوب سیل بررسی می­کند. برای این منظور، ابتدا توزیع ویبول به عنوان مناسب­ترین توزیع حاشیه­ای دو متغیر حجم و رسوب سیل تعیین شد. سپس تابع مفصل فرانک با داشتن کمترین مقدارهای آماره کرامر فون میزس (۰۲۱۹/۰)، معیارهای اطلاعات آکائیکه (۷۶۰۴/۲۳-)، بیزی (۰۴۶۸/۲۲-) و ریشه میانگین مربعات خطا (۰۲۳۱/۰)، و بیشترین مقدار لگاریتم تابع درست­نمایی (۸۸۰۲/۱۲)، به­عنوان مناسب­ترین تابع مفصل جهت ایجاد توزیع دومتغیره حجم و رسوب سیل برگزیده شد. درنهایت، محاسبه و مقایسه دوره بازگشت توام در حالت­های {یا} و {و} با یکدیگر و با دوره بازگشت حالت تک­متغیره نشان داد که درنظر گرفتن پارامتر رسوب سبب کاهش و افزایش دوره بازگشت به­ترتیب در حالت {یا} و {و} می­شود که این نشانه تاثیر رسوب بر دوره بازگشت سیل است.

کلیدواژه ها:

متغیرهای سیل ، تحلیل فراوانی دومتغیره ، خانواده مفصل های بیضوی و ارشمیدسی ، دوره بازگشت توام

نویسندگان

زینب السادات موسوی

گروه مهندسی عمران،دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه زابل، زابل، ایران.

محمودرضا ملائی نیا

گروه عمران، دانشکده فنی مهندسی، دانشگاه زابل، ایران.

مرتضی محمدی

استادیار گروه آمار، دانشکده علوم پایه، دانشگاه زابل، زابل، ایران.