ارزیابی تطبیقی مدل های هم پوشانی فازی جهت تعیین پهنه های مستعد ایجاد اماکن اقامتی-گردشگری در منطقه دزپارت با مدل های Gamma، Sum

گردشگری به عنوان یک بخش مهم اقتصادی نیازمند توسعه خدمات است. در این زمینه اماکن اقامتی-گردشگری از مهم ترین خدمات توسعه دهنده این بخش است که باتوجه به شاخص ها و ظرفیت های مختلف هر منطقه نیاز به مکان یابی بهینه دارد. هدف از پژوهش حاضر آن است که پهنه های مستعد ایجاد اماکن اقامتی-گردشگری در منطقه دزپارت استان خوزستان مشخص و در همین زمینه، میان مدل های هم پوشانی فازی از لحاظ نتایج نیز مقایسه تطبیقی انجام شود. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر داده های مکانی است که در آن تجزیه و تحلیل داده ها به روش فازی در نرم افزار Arc GIS انجام و سپس در محیط نرم افزار استاندار دسازی و با الگوریتم های موجود فازی سازی شد. همچنین، در این پژوهش از مدل AHP برای استخراج وزن نهایی معیار ها و از روش های هم پوشانی فازی برای تعیین نقشه نهایی استفاده شد. نتیجه پژوهش نشان داد که دو معیار فاصله از منابع گرشگری با وزن نهایی ۲۹۰/۰ و فاصله از گسل با وزن ۱۹۲/۰بیشترین اهمیت را در تعیین پهنه های مستعد ایجاد اماکن اقامتی-گردشگری دارند. همچنین، در تحلیل نتایج هم پوشانی فازی تایید شد که مدل Gamma نسبت به مدل Sum بدبینانه تر است؛ به گونه ای که بر اساس مدل فازی Sum بیش از ۴۱/۳۹ درصد منطقه مستعد و بر اساس مدل Gamma تنها ۱۰/۳ درصد برای ایجاد خدمات اقامتی-گردشگری مناسب شناخته شده است. در روش مجموع کیفیت نیز تایید شد که برای تعیین پهنه های مستعد خدمات اقامتی-گردشگری مدل Sum بهتر از مدل Gamma است. بررسی توزیع فضایی نقشه های نهایی نیز نشان دهنده این است که پهنه های مستعد در محدوده جغرافیایی مرکز و شمال منطقه بیشتر توزیع شده است.

کلیدواژه ها:

اماکن اقامتی-گردشگری ، مدلهای هم پوشانی ، فازی ، منطقه دزپارت