معیار سنجی ثبات و تغیر در معاصی و جرائم شرعی

در تعالیم دین مبین اسلام، نسبت به رفتارهای گوناگون بشری احکامی انشا گردیده که برخی از آنها الزام آور است و انجام آن رفتارها خواه از جنس فعل و خواه ترک فعل، به دلیل نقض و مخالفت با احکام الزامی مستوجب عقوبت و مجازات هایی گردیده است. ارتکاب رفتارهای مزبور که مخالفت و نقض احکام شرعی است در ادبیات دینی با عنوان گناه، معصیت و جرم دینی شناخته می‎شوند و هر گاه در قانون جرم انگاری شوند از منظر قانونی نیز جرم به حساب می‎آیند. یکی از مسائل مهم بررسی ثبات و تغییر پذیری معاصی شرعی، اعم از بخش جرم انگاری شده و غیر آن است. هدف از این مقاله، بررسی ادله ثبات و همچنین ادله تغیر جرائم برای ارائه ضابطه و قاعده ای جهت سنجش ثبات و تغیر تمام جرائم مطرح در دین اسلام است که با روش توصیفی-تحلیلی این مهم به سرانجام رسیده است و این مهم حاصل آمده که آن دسته از جرائم و گناهان که اولا با فطرت اولیه و مصالح انسان منافات داشته باشد و موجب ضرر و فساد و افساد در حیات دنیوی و اخروی وی گردد و ثانیا به حکم اولی جرم شناخته شده باشند، همگی ثابتند و دچار تغییر و دگرگونی نمی شوند. در مقابل، آن دسته از معاصی که به نیازهای تغییرپذیر انسان مربوط باشد و عادت ها و آداب و رسوم و عوامل دیگر در آن موثر باشد، جزء جرائم متغیر و غیر ثابت قرار می گیرند.

کلیدواژه ها:

"تغیر" ، "ثبات" ، "جرم" ، "عنوان اولی" ، "عنوان ثانوی"