الگوی رفتاری عناصر نادر خاکی در سامانه های مختلف رسوبی معدن مس درآلو : کاربردی در جهت مطالعات زیست محیطی
محل انتشار: فصلنامه علوم زمین، دوره: 34، شماره: 1
سال انتشار: 1403
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 52
فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_GSJ-34-1_003
تاریخ نمایه سازی: 20 فروردین 1403
چکیده مقاله:
الگوی تفکیک زمین شیمیایی و رفتار محیطی عناصر کمیاب خاکی(REE∑) در ۵ سامانه مختلف رسوبی مرتبط با معدن مس درآلو مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور، غلظت کل و الگوی تفکیک عناصر REE∑ با استفاده از هضم چند اسیدی و روش استخراج گزینشی mBCR (Modified Community Bureau of Reference, European Commission) مشخص شد. الگوهای بهنجارسازی (نرمالیزاسیون) غلظت کل عناصر REE∑ بر اساس متوسط ترکیب شیل آمریکای شمالی (NASC) و پوسته قاره ای بالایی(UCC) رسم شده اند. روند کلی تغییرات غلظت در ۵ سامانه رسوبی تا حدود زیادی مشابه یکدیگر و غلظت عناصر LREE بالاتر از عناصر HREE است. تنها نمونه برداشت شده از زیر دامپ سنگی- که حاوی عناصر شسته شده سولفیدی است- الگوی متفاوت با سایر نمونه ها و الگوهای استاندارد نشان می دهد. بر خلاف تغییرات غلظت عناصر REE∑، غنی شدگی بیشتری در HREEs نسبت به LREEs دیده می شود. این الگوی تغییرات غنی شدگی مطابق با تمایل بالاتر HREEs نسبت به LREEs برای تحرک در طول هوازدگی و اکسیداسیون است. الگوی تفکیک زمین شیمیایی عناصر REE∑ در نمونه های رسوب طبیعی و حاوی اکسیدهای آهن و منگنز عمدتا تحت سلطه کسر باقیمانده است. با کمال تعجب، با توجه به شرایط متفاوت تشکیل و پایداری در نمونه های برداشت شده از مسیر آبراهه های منشعب از معدن، نهشته های تبخیری و رسوبات شسته شده از دامپ سنگی، الگوی تفکیک عناصر REE∑ عمدتا با دو بخش محلول در اسید و کسر قابل احیا کنترل می شود. مطابق با روندهای غنی شدگی، روند تحرک و زیست دسترس پذیری از LREEs به HREEs با یک شیب صعودی افزایش می یابد. این نتایج نشان می دهد که گونه زایی، الگوی تفکیک زمین شیمیایی و رفتار محیطی برایREE∑ بدون در نظر گرفتن عوامل محیطی کلیدی به عدم درک و یا حتی تفسیر اشتباه می انجامد. نتایج این مطالعه می تواند به عنوان مرجعی در سامان دهی توسعه معدن و برنامه ریزی مناسب زیست محیطی معدن مس درآلو مورد استفاده قرار گیرد.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
هدا باوی
گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
سید رضا موسوی حرمی
گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
محمد حسین محمودی قرائی
گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
حامد زندمقدم
گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران
اسدالله محبوبی
گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
محمدرضا توحیدی
شرکت ملی صنایع مس ایران، کرمان، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :