بررسی وضعیت خشکسالی مزارع تولید گندم در ایران

خشکسالی پدیدهای خزنده است، که تاثیرات زیاد و تهدیدکنندهای بر زندگی انسان دارد. خشکسالی را در یک دوره زمانی با هواینامعمول خشک که به حد کافی با فقدان آب به علت عدم تعادل هید رولوژیک روبرو است تعریف میکنند. در خشکسالی چها رویژگی عمده مورد مطالعه قراد می گیرد که عبارتند از شدت، مدت، فراوانی و گستره خشکسالی. هدف از این تحقیق پهنه بندیشدت خشکسالی و تاثیر آن بر تولید محصول استراتژیک گندم در کشور است. به این منظور، از شاخص بارش استاندارد (SPI ) بهعنوان شاخص منتخب جهت پایش خشکس الی در طول دوره آماری ۵۱ ساله (۱۳۹۹ - ۱۳۴۹) استفاده گردید. همچنین جهت ارتباطخشکسالی با محصول گندم از آمار و اطلاعات بانک جهانی و بانک مرکزی میزان بارندگی و تولید گندم طی سا لهای ۱۳۹۹ - ۱۳۴۹استفاده شد. نتایج همبستگی پیرسون بین شاخص SPI و میزان تولید گندم نشان داد که همبستگی مثبتی بین شاخص خشکسالیو میزان تولید گندم وجود دارد. ضریب همبستگی در این تحقیق ۱۱۳ / ۰ برآوردشدهاست که بیانگر آن است که اگر شاخص بارشاستاندارد افزایش یابد یا به عبارتی هر چه بیشتر ترسالی اتفاق بیفتد در کشور، میزان تولید گندم افزایش مییابد . طی دوره ۱۳۹۹ -۱۳۴۹ ، ۴۹ درصد ترسالی اتفاق افتاده است و تنها حدود ۱۸ درصد خشکسالی متوسط و شدید رخ داده است، که با مدیریت مصرفو افزایش بهره برداری از آب میتوان خشکسالی را پشت سر گذاشت.

کلیدواژه ها:

خشکسالی ، شاخص بارش استانداردشده ، تولید گندم ، ریسک ، ایران