تعیین مقدار بهینه مواد آلی اضافه به خاک از نظر موثر بودن در تراکم خاک

یکی از چالش هایی که کشاورزی در دهه های اخیر با آن درگیر می باشد تراکم خاک بوده که می تواند به صورت طبیعی در برخی از خاکها و یا در اثر چرای بی رویه حیوانات بوجود آید ولی عامل اصلی آن در حال حاضر تردد بیش از حد ماشین های کشاورزی می باشد. بخصوص که با توسعه مکانیزاسیون و انجام تمامی عملیات کشاورزی توسط ماشین های کشاورزی باعث برجسته شدن مشکل تراکم در خاک های کشاورزی گردیده است . تراکم خاک باعث سفت شدن لایه ای از خاک و غیر قابل نفوذ شدن آن در مقابل آب، هوا و مواد مغذی شده و از رشد و توسعه ریشه گیاه جلوگیری می کند و در نهایت باعث کاهش عملکرد محصول می گردد. عوامل متعددی از قبیل بافت خاک، رطوبت ، مواد آلی خاک و وزن ماشین های کشاورزی و تعداد تردد آنها درتراکم خاک موثر می باشند. عوامل فوق بایستی طوری مدیریت گردد که باعث جلوگیری از تراکم شود. این طرح اثر ۲ نوع کود حیوانی و ورمی کمپوست را با درصد های ۲، ۴، ۶ و ۸ در ۲ نوع بافت خاک لومی و لومی رسی را در رطوبت های مختلف زیر حد بحرانی بر روی تراکم خاک به روش ازمایش پراکتور استاندارد بررسی نموده و مقدار کود بهینه لازم را در رطوبت مناسب که خاک در آن شرایط کمترین تراکم پذیری را خواهد داشت را مشخص می کند. آزمایشات در طرح فاکتوریل در قالب کاملا تصادفی در ۳ تکرار انجام گرفت ./ از نرم افزار SPSS.۱۷ برای تجزیه تحلیل استفاد شد.نتایج نشان داد که تمام سطوح هر دو کود در مقایسه تیمار شاهد اثر معنی داری در کاهش تراکم داشتند. با افزودن ۸ درصد کود جرم مخصوص ظاهری به طور متوسط ۲۵/۹% کاهش یافت و همچنین با افزودن مواد آلی درصد رطوبت بحرانی یعنی رطوبتی که در آن خاک بالاترین تراکم را بدست می آورد به طور خطی افزایش یافت . در خاک لومی رسی در مقایسه با خاک لومی اضافه کردن کود مخصوصا با درصد ها بیشتر (۶ و ۸%) تاثیر بیشتری روی تراکم داشت . در درصد های ۲ و ۴% ورمی کمپوست موثرتر از کود دامی و در درصدهای ۶ و ۸% کود دامی موثرتر از ورمی کمپوست در کاهش تراکم می باشد. کمترین مقدار جرم مخصوص gr/cm۳ ۴۸/۱ برای خاک لومی که به آن%۸ کود دامی اضافه شده بود بدست آمد ودر مقایسه با تیمار بدون کود جرم مخصوص ظاهری ۱۰% کاهش یافت .

کلیدواژه ها:

تراکم خاک ، کود دامی ، جرم مخصوص ، خاک