کنترل ساختاری گسل های کانسار سولفید تودهای مس -روی سرگز، اسفندقه ، جنوب پهنه دگرگونی سنندج-سیرجان

در حاشیه جنوبی پهنه دگرگونی سنندج-سیرجان، کانه زایی سولفید تودهای مس -روی گستره معدنی سرگز در توالی آتش فشانی -آذرآواری بایمدال تریاس بالایی -ژوراسیک زیرین متشکل از بازالت اسپیلیتی ، آندزیت ، داسیت و ریوداسیت رخ داده است . ساختارها به ویژه گسل ها نقش مهمی در جایگزینی و دگرشکلی عدسی های سولفید توده ای این کانسارها داشته اند. هدف این پژوهش ، تحلیل هندسی - کینماتیک گسل های کانسار سولفید توده ای سرگز جهت درک بهتر نقش آنها بر کانه زایی مس -روی با تهیه نقشه های زمین شناسی و ساختاری این کانسار است . بنابر نتایج این مطالعه ، چهار دسته گسل زیر نقش مهمی در تکامل ساختاری این کانسار داشته است : (۱) گسل های مایل لغز چپ بر با مولفه معکوس شمالغربی -جنوبشرقی ؛ (۲) گسل های مایل لغز راست بر با مولفه عادی شمالشرقی -جنوب-غربی ؛ (۱) گسل های راستالغز راست بر شمالی -جنوبی و (۴) گسل های راستالغر چپ بر شرقی -غربی . گسل های مایل لغز شمالغربی -جنوب-شرقی به احتمال در اثر برگردان کینماتیک گسل های عادی با مولفه راست بر اولیه حاصل شده اند. دگرسانی های گسترده سرسیتی ، کلریتی ، سیلیسی با کانه زایی سولفیدی مس -روی به همراه شواهد بقایای تونل های حفاری شده قدیمی در این راستا بیانگر کنترل ساختاری روند کانه زایی توسط این گسل ها است . در واقع ، این پهنه های گسلی کانالهای مناسبی برای جریان سیالات گرمابی حاوی فلزات و تشکیل عدسی های سولفیدی مس -روی در حوضه رسوبی -آتش فشانی اواخر تریاس-اوایل ژوراسیک بودهاند. گسل های مایل لغز شمالشرقی -جنوبغربی نیز به طور مشابهی از تکامل ساختاری گسل های اولیه معکوس با مولفه چپ بر اولیه حاصل شده اند. تقاطع این دو دسته گسل سبب ریزش گوه ای بلوکهای سنگی در دیواره شمال کاواک معدنی سرگز شده است . گسل های راستالغز راست بر شمالی -جنوبی و گسل های راستالغز چپ بر شرقی -غربی این کانسار در مراحل بعدی تکامل کوهزاد زاگرس حین رویدادهای فشاری /ترافشارشی راست بر اواخر ژوراسیک تا کرتاسه تشکیل شدهاند. این مطالعه بیانگر اهمیت مطالعات ساختاری در شناسایی روندهای اکتشافی و هم چنین پایداری شیب دیواره های کاواک معدنی سرگز در منطقه اسفندقه است .

کلیدواژه ها:

کنترل ساختاری ، کانسار سولفید تودهای ، سرگز ، اسفندقه ، پهنه دگرگونی سنندج-سیرجان.