مقایسه شاخص تجمعی کیفیت هوا (AAQI) و شاخص کیفیت هوا (AQI) در توصیف کیفیت هوای آزاد شهر اراک

مقدمه: برآورد شاخص های کیفیت هوا برای اطلاع رسانی به عموم جامعه ضروری است و پیش نیازی برای اتخاذ سیاست های کنترل آلودگی هوا باشد. در حال حاضر، شاخص کیفیت هوا در جامعه مبتنی بر شاخص آلاینده ها بصورت منفرد است، در حالیکه غلظت بالای یک آلاینده ممکن است اثر دیگر آلاینده را تشدید کند. لذا ممکن است یک شاخص تجمعی بطور واقعی تری کیفیت هوا را توصیف کند. براین اساس، هدف این مطالعه مقایسه کیفیت هوای آزاد شهر اراک با استفاده از شاخص کیفیت هوا (AQI) و شاخص تجمعی کیفیت هوا(AAQI) می باشد. روش کار: این مطالعه از نوع توصیفی- تحلیلی است و طی آن غلظت های یک ساعته CO, NO۲, SO۲, PM۱۰, PM۲.۵ و O۳ شهر اراک در سال ۱۴۰۱ شمسی برای محاسبه شاخص کیفیت هوا (AQI) و شاخص تجمعی کیفیت هوا (AAQI) استفاده شدند. بر مبنای مقادیر شاخص ها، کیفیت بهداشتی هوا در گروه های خوب، متوسط، ناسالم برای گروه های حساس، ناسالم، خیلی ناسالم و خطرناک طبقه بندی شد. نتایج: نتایج این مطالعه نشان دادکه از ۳۶۵ روز، مقادیر AQI در ایستگاه های حافظیه، قائم مقام و میرزای شیرازی به ترتیب برای ۱۹۸، ۲۶۶ و ۲۲۱ روز کمتر از ۱۰۰ بود، در حالیکه تعداد روزهای متناظر برای AAQI به ترتیب برابر ۱۳۸، ۱۶۶ و ۸۲ روز بود. در روزهای باقیمانده سال، مقادیر AQI و AAQI بالاتر از ۱۰۰ بود. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که با درنظر گرفتن اثرات ترکیبی آلاینده های هوا از طریق AAQI تعداد روزهای با کیفیت هوای ناسالم نسبت به AQI بیشتر است. بنابراین، به منظور ارائه گزارشی محافظه کارانه تر به جامعه پیشنهاد می شود که AAQI جایگزین AQI شود. برای شهر اراک، آلاینده مسئول عمدتا PM۲.۵ بود و لذا لازم است از طریق کنترل انتشارات صنعتی این شهر و بهینه سازی کیفیت سوخت منابع ثابت و متحرک آلودگی را کنترل کرد.

کلیدواژه ها:

آلودگی هوا ، آلاینده های معیار ، AAQI ، AQI ، اراک