ارزیابی ارقام و لاین های گندم نان تحت شرایط معمول و تنش کم آبی

آزمایشی با هدف تاثیر تنش خشکی بر ارقام و لاین-های گندم در سال های زراعی ۹۸ – ۱۳۹۷ و ۹۹ – ۱۳۹۸ در مزرعه پژوهشی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل (مغان) به صورت آزمایش اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. کرت های اصلی شامل رژیم آبیاری (آبیاری کامل تا انتهای فصل رشد (شاهد بدون تنش خشکی)، آبیاری تا مرحله گلدهی (تنش خشکی متوسط) و آبیاری خاک آب (تنش خشکی کامل)) و کرت های فرعی شامل ارقام و لاین های گندم نان (تیرگان، احسان، آفتاب و لاین های N-۹۱-۱۷، N-۹۲-۹ و N-۹۳-۱۷) بودند. نتایج نشان داد که تنش خشکی متوسط و کامل باعث کاهش معنی دار تعداد روز تا سبزشدن، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، محتوای پرولین، کاتالاز، پروتئین برگ و شاخص سبزینگی برگ شد. تنش خشکی متوسط و کامل بطور میانگین باعث کاهش عملکرد دانه به ترتیب به میزان ۵/۱۲ و ۳۱ درصد نسبت به آبیاری کامل تا انتهای فصل رشد شد. همچنین نتایج نشان داد تنش خشکی متوسط و تنش خشکی کامل باعث افزایش محتوای پرولین و فعالیت آنزیم کاتالاز و کاهش محتوای پروتئین برگ و شاخص سبزینگی برگ شد. با توجه به شرایط بحرانی آب در جهان و ایران به ویژه در استان اردبیل (مغان)، معرفی ارقامی که بتوانند حداقل کاهش عملکرد را در شرایط کم آبیاری داشته باشند، از اهمیت بسزایی برخوردارند. لذا در بین ارقام مورد بررسی لاین N-۹۳-۱۷ و رقم آفتاب قابل توصیه برای کشت وکار در شرایط تنش خشکی آخر فصل و توسعه انواع مقاوم به خشکی هستند.

کلیدواژه ها:

پروتئین ، تنش خشکی ، رژیم آبیاری ، لاین گندم ، محتوای پرولین