بررسی اثربخشی درمان فراشناختی به شیوه گروهی بر باورهای فراشناختی دانشجویان مبتلا به نشخوار فکری

زمینه و هدف : افکار و نحوه تفکر بخش مهمی از آینده و زنده ما را تحت شعاع خود قرار می دهند برای همین ضرورتمدیریت آن ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است به این دلیل که در صورت عدم کنترل آن ها فرد با فکر کردن بیش از حد بهتجربیات خویش دچار اختلالات حاد و مزمن می شود . درمان فراشناختی به باورها و نظریه هایی اطلاق می شود که افراددرباره تفکر خود دارند. تجربه های فراشناختی شامل ارزیابی ها و احساس هایی است که افراد در موقعیتهای مختلف دربارهوضعیت روانی خود دارند و راهبردهای شناختی پاسخ هایی هستند که برای کنترل و تغییر تفکر به کار گرفته می شوند و بهخود تنظیمی هیجانی- شناختی کمک می کنند. اختلال نشخوار ذهنی. به معنای فکر کردن بیش ازحد. درباره تجربیات واحساسات منفی است که درگذشته برای ما پیش آمده اند. پژوهش حاضر, با هدف بررسی اثر بخشی درمان فراشناختی برباورهای فراشناختی دانشجویان مبتلا به اختلال به نشخوار فکری دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی شهر جیرفت انجام گردید.روش پژوهش: روش این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون و پیگیری با گروه آزمایش بود. جامعهآماری این پژوهش شامل کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی شهر جیرفت در سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۲ بودند. روشنمونه گیری در این پژوهش از نوع هدفمند بود که بر این اساس تعداد ۸۰ دانشجوی دارای نمرات بالای نشخوار فکری درآزمون انتخاب شدند. سپس از بین کسانی که نمره نشخوار فکری آن ها دو انحراف معیار بیشتر از میانگین بود تعداد ۶۰ نفربصورت تصادفی انتخاب و برای گمارش تصادفی در گروه آزمایش ( ۳۰ نفر ) و گروه کنترل ( ۲۰ نفر ) در نظر گرفته شدند.جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه های باورهای فراشناختی (MCQ۳۰) و پرسشنامه نشخوار فکری (RSS) استفادهشد و از آزمون ها در سه مرحله پیش آزمون, پس آزمون و پیگیری برای گروه ها استفاده شد. گروه آزمایش تحت پروتکلدرمان فراشناختی طی (۱۲ جلسه) ۲ ساعت قرار گرفته و گروه کنترل هیچ نوع مداخله درمانی دریافت نکردند. نتایج به دستآمده با استفاده از آمار توصیفی و تحلیل کوواریانس و با به کارگیری از نرم افزار ۲۴ SPSS تجزیه و تحلیل گردید.یافته ها : نتایج تحلیل کواریانس نشان داد, بین دو گروه در تمامی مولفه ها در پس آزمون تفاوت معناداری به میزان (P=۰/۰۰۵) وجود دارد. با توجه به شاخص های توصیفی موجود . نمرات گروه آزمایش در پس آزمون نسبت به گروه کنترلکاهش معناداری به میزان (P=۰/۰۰۴) داشته است.نتایج نشان داد که درمان فراشناختی به میزان معناداری باعث بهبود باورهای فراشناختی بیماران مبتلا به اختلال نشخوار فکری در پس آزمون و پایداری نتایج درمان در پیگیری شده است. نتایج حاکی از بهبود علائم بیماران در پس آزمون با پیگیری سه ماه در درمانجویان بود. با توجه به نتایج مرحله پس آزمون به نظر می رسد درمان گروهی فراشناختی در بهبود باورهای فراشناختی در بیماران مبتلا به اختلال نشخوار فکری بسیار موثر بوده است. نتیجه گیری: از نتایج این پژوهش در جهت درمان اختلالات رایج مزمن گروهی می توان استفاده نمود و همچنین نتایج پژوهش نشان دادند که درمان فراشناختی از اثربخشی بالایی در این زمینه برخوردار بوده و به عنوان یک درمان عالی می تواند مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

درمان فراشناختی ، باورهای فراشناختی ، نشخوار فکری ، دانشجویان